Ազգային խնդիրների մասին արտահայտվում են հիմնականում ինքնակոչ «փորձագետները».ԱԲԳԱՐ ԱՓԻՆՅԱՆ

«Իրա­վուն­քը» զրու­ցել է Հա­մա­հայ­կա­կան գրող­նե­րի մի­ու­թյան նա­խա­գահ, գրա­կա­նա­գետ, «Ուժեղ Հա­յաս­տան Ռու­սաս­տա­նի հետ. հա­նուն նոր Մի­ու­թյան» շարժ­ման Մշա­կու­թա­յին հանձ­նա­ժո­ղո­վի նա­խա­գահ ԱԲ­ԳԱՐ Ա­ՓԻ­ՆՅԱ­ՆԻ հետ:

— Պա­րոն Ա­փի­նյան, երկ­րում տար­վող հա­կա­ռու­սա­կան քա­րոզ­չու­թյան մա­սին ի՞նչ կար­ծիք ու­նեք: Ըստ Ձեզ՝ ո՞րն է նպա­տա­կը:

— Լրատ­վա­մի­ջոց­ներն  ազ­գա­յին դեմ­քե­րին չեն ճա­նա­չում (կամ չեն ըն­դու­նում) եւ աս­պա­րե­զը տվել են «քա­ղա­քա­կան ե­րե­խա­նե­րին»: Սա շատ վտան­գա­վոր ա­վան­տյու­րա է, ո­րի հե­տե­ւանք­ներն ար­դեն զգաց­նել են տա­լիս: Ի­րար հա­ջոր­դող մեր տա­րած­քա­յին կո­րուս­տնե­րը դրա վկա­յու­թյունն են: Ե­թե նկա­տել եք, ազ­գա­յին խնդիր­նե­րի մա­սին ար­տա­հայտ­վում են հիմ­նա­կա­նում ինք­նա­կոչ «փոր­ձա­գետ­նե­րը», իսկ ազ­նիվ ու հայ­րե­նա­սեր մտա­վո­րա­կան­նե­րի կար­ծի­քը շա­րու­նա­կում է մնալ «ձայն բար­բա­ռո հա­նա­պա­տի»: Մեր ժո­ղո­վուր­դը չի կա­րող «հա­կա­ռու­սա­կան» դիր­քո­րո­շում ու­նե­նալ՝ ինչ­պես չու­նենք եւ չենք կա­րող լի­նել հա­կա­եվ­րո­պա­կան կամ ընդ­հան­րա­պես հա­կա…Մենք մեկ թշնա­մի ու­նենք՝ հե­տամ­նաց մի ցեղ, որ ա­ռայժմ օգտ­վում է քա­ղա­քա­կան մեր վա­րիչ­նե­րի ան­մի­ա­բա­նու­թյու­նից եւ  ան­հե­ռա­տե­սու­թյու­նից:

— Գա­ղա­փա­րա­կան փո­փո­խու­թյուն­նե­րի ու հար­մար­վո­ղա­կա­նու­թյան մա­սին Ձեր վե­րա­բեր­մունքն ինչ­պի­սի՞ն է:

— Հար­մար­վո­ղա­կա­նու­թյունն այլ խոս­քով մեյ­մու­նու­թյունն է, որ ար­ժա­նի է մի­այն ար­հա­մար­հան­քի: Իսկ գա­ղա­փա­րա­կան փո­փո­խու­թյուն­նե­րի հե­տե­ւան­քով այ­սօր դար­ձել ենք ան­դեմ մի եր­կիր՝ ա­հա ին­չու մեզ ոչ ոք չի հաս­կա­նում: Պետք է գոր­ծադր­վեն բո­լոր քա­ղա­քա­կան գոր­ծիք­նե­րը, պետք է ակ­տիվ շփում­ներ լի­նեն ժո­ղովր­դա­կան դի­վա­նա­գի­տու­թյան բնա­գա­վա­ռում: Բայց մեր Հա­յաս­տանն այ­սօր վե­րա­ծել են խո­սող­նե­րի երկ­րի՝ գործ ա­նող չկա: Մեր մտա­վո­րա­կա­նու­թյան ձայ­նը լսե­լի չէ ո՛չ կա­ռա­վա­րու­թյան, ո՛չ էլ ընդ­դի­մու­թյան կող­մից: Մինչ­դեռ մեկ ամ­սում կա­րե­լի էր ե՛ւ Բեր­ձո­րի մի­ջանց­քը բա­ցել, ե՛ւ ա­մուր պա­հել Հա­յաս­տա­նի ու Ար­ցա­խի սահ­ման­նե­րը:

Մեր լրագ­րող­նե­րի թե­թեւ ձեռ­քով բո­լոր գրչակ­նե­րը հռչակ­վե­ցին գրող, մշա­կույ­թի ո­լոր­տի կող­քով անց­նող­նե­րը՝ մշա­կույ­թի գոր­ծիչ: Ա­հա եւ քա­ղում ենք այս քա­մահ­րա­կան վե­րա­բեր­մուն­քի պտուղ­նե­րը: «Մշա­կույ­թի գոր­ծի­չը» բարձր պատ­վա­նուն է, որ մի­այն ար­ժա­նի­նե­րին պի­տի տրվի: Եվ ե­թե այս­պես դա­տենք, կտես­նենք, որ ու­նենք սքան­չե­լի մշա­կու­թա­յին գոր­ծիչ­ներ, որ ար­ժա­նա­պատ­վու­թյուն ու­նեն, որ եր­բեք չհար­մար­վե­ցին: Բայց նրանց ա­նուն­նե­րը դուք չեք գտնի «նո­մենկ­լա­տու­րա­յին» ցան­կում: Զար­մա­նա­լի, ան­հա­վա­նա­կան բան պի­տի ա­սեմ՝ Հա­յաս­տա­նը մի­ակ եր­կիրն է աշ­խար­հում, որ­տեղ չեն ճա­նա­չում եւ չգի­տեն ո՛չ տա­ղան­դա­վոր գրող­նե­րին, ո՛չ էլ մշա­կույ­թի գոր­ծիչ­նե­րին…

— Մա­յի­սի 25-27-ին Գ. Սուն­դու­կյա­նի ան­վան ազ­գա­յին ա­կա­դե­մի­ա­կան թատ­րո­նում կանց­կաց­վի Գրքի ե­րե­ւա­նյան փա­ռա­տո­նը: Դուք մաս­նակ­ցե­լո՞ւ եք այդ փա­ռա­տո­նին:

— Եր­բեք չենք մաս­նակ­ցել, քա­նի որ հրա­վեր չենք ստա­ցել… Ինչ­պես եր­ջան­կա­հի­շա­տակ Ար­մեն Մար­տի­րո­սյա­նը կա­սեր՝ աս­պա­րե­զը այս­տեղ էլ տվել են «Ճ» կլա­սի գրող­նե­րին…

— Հա­մա­հայ­կա­կան գրող­նե­րի մի­ու­թյունն ա­ռա­ջի­կա­յում ի՞նչ ծրագ­րեր ու­նի:

— Ոչ ոք չի պատ­կե­րաց­նում, թե ի՛նչ բերկ­րանք է աշ­խա­տել մի­այն տա­ղան­դա­վոր գրող­նե­րի հետ: Շա­բաթ կամ կի­րա­կի չու­նենք, միշտ աշ­խա­տան­քի մեջ ենք՝ այ­ցե­լու­թյուն­ներ մար­զեր, զո­րա­մա­սեր, գյու­ղեր, գրա­դա­րան­ներ, բու­հեր… Երբ լուր ա­ռանք, որ հանձ­նում են Բեր­ձորն ու Ա­ղավ­նոն, Հա­մա­հայ­կա­կան գրող­նե­րի մի­ու­թյան խի­զախ ան­դամ­նե­րով այն­տեղ է­ինք՝ մեր պայ­քա­րող ժո­ղովր­դի կող­քին… Հե­տո մեկ­նե­ցինք Սյու­նի­քի մարզ՝ ե­ղանք Սի­սի­ա­նում, Գո­րի­սում, Կա­պա­նում, Քա­ջա­րա­նում… Հի­մա մեզ նո­րից են կան­չում՝ գնա­լու ենք: Բա­րու­թյան, սի­րո, ու­ժի, քա­ջու­թյան տի­ե­զերք է իմ ժո­ղովր­դի հո­գին՝ խո­նարհ­վեք նրա ա­ռաջ, որ ինք­ներդ զո­րա­նաք: Ե­ղանք լե­գեն­դար Շու­լա­վե­րում, տե­սանք Թու­մա­նյա­նի տու­նը, ե­ղանք դպրոց­նե­րում՝ հի­մա մեզ նո­րից ենք կան­չում, գնա­լու ենք, ի­րենց ու­զած այբ­բե­նա­րան­ներն էլ ար­դեն ձեռք ենք բե­րել՝ մեր Շու­լա­վե­րի ա­ռա­ջին դա­սա­րան­ցի փոք­րիկ­նե­րին ա­ռանց նվեր­նե­րի չենք թող­նի…

Բայց ա­մե­նից ո­գե­ւո­րիչ նո­րու­թյու­նը Ե­րե­ւա­նի պետ­հա­մալ­սա­րա­նից սպա­սեք՝ մի խումբ հայ­րե­նան­վեր ու­սա­նող­ներ Ե­րի­տա­սար­դա­կան շար­ժում են սկսել Բա­նա­սի­րա­կան ֆա­կուլ­տե­տում, որը շու­տով կտա­րած­վի մյուս ֆա­կուլ­տետ­նե­րում եւս, կհաս­նի Ման­կա­վար­ժա­կան հա­մալ­սա­րան եւ այլ բու­հեր՝ պատ­րաս­տում ենք մտա­վո­րա­կան նոր սե­րունդ… Թող մեր քա­ղա­քա­կան գոր­ծիչ­ներն օ­րի­նակ առ­նեն հայ գրող­նե­րից՝ մենք չենք խո­սում, գործ ենք ա­նում…

ՆՈՒ­ՆԵ ԶԱ­ՔԱ­ՐՅԱՆ