Այսպիսով՝ Նիկոլը խոստովանեց, որ ամեն ինչ արել է դիտավորյալ

Եվ այս­պես, Նի­կոլն ԱԺ վեր­ջին նիս­տին բա­ցեց նաեւ այն փա­կագ­ծե­րը, ո­րոնք թեեւ ի սկզբա­նե էլ հաս­կա­նա­լի էին, սա­կայն այլ բան, երբ այդ ա­մե­նը ստա­նում է «ինք­նա­խոս­տո­վան­ա­կան ցուց­մուն­քի» տեսք: Խոսքն այն մա­սին է, թե ի­րա­կա­նում ժա­մա­նա­կին ին­չի հա­մար Նի­կո­լը հա­սավ իշ­խա­նութ­յան, նաեւ, թե ինչ­քա­նով է կա­րո­ղա­ցել «իր հան­դեպ բարձր վստա­հութ­յու­նը» ար­դա­րաց­նել:

«ԻՆՔՆԱԽՈՍՏՈՎԱՆԱԿԱՆ ՑՈՒՑՄՈՒՆՔ»

«2018-ից ա­մե­նա­մեծ պրոբ­լե­մը, ո­րի հետ մենք առնչ­վել ենք ԼՂ խնդրի հետ կապ­ված, հե­տեւ­յալն է ե­ղել, որ 2018-ի ապ­րի­լի դրութ­յամբ մի իրադ­րութ­յուն ենք ու­նե­ցել, որ մենք ան­խու­սա­փե­լիո­րեն պետք է գնանք զի­ջում­նե­րի ճա­նա­պար­հով, կամ պա­տե­րազ­մի ճա­նա­պար­հով»,- ԱԺ-ում հայ­տա­րա­րեց Նի­կո­լը: Ի­րոք այդ­պես է, ստիպ­ված էինք «զի­ջում­ներ ա­նել», թե Նի­կոլը դեռ շա­րու­նա­կում է փոր­ձել էա­ժան մա­նի­պուլ­յա­ցիա­նե­րով «ար­դա­րաց­նել» իր հո­ղատ­վութ­յուն­նե­րի շար­քը, այս­տեղ ա­մե­նաէա­կա­նը դա չէ: Այլ բուն փաս­տը. նա խոս­տո­վա­նում է, որ 2018թ.-ին, երբ ե­կավ իշ­խա­նութ­յան, ար­դեն իսկ մտա­ծում էր հո­ղատ­վութ­յան մա­սին: Միայն թե՝ էն ժա­մա­նակ «լե­զուն չէր պտտվում», որ՝ «Տենց բան ա­սեի»:

Ինչ ա­սել է «զիջում»՝ ըստ Նի­կո­լի: «Մեր զի­ջում­նե­րի սահ­մա­նը պետք է լի­նի 29 743 քկմ-ը»,- նո­րից պնդում է նա: Եվ սրա­նով էլ ա­վե­լորդ ան­գամ բա­ցում է ի­րա­կան պատ­մութ­յու­նը: Ով չգի­տեր, որ դեռ 2018թ.-ից էլ ա­ռաջ օ­րա­կար­գում էր 5 շրջան վե­րա­դարձ­նե­լու թե­ման՝ «5+2» բա­նա­ձե­ւով: Ընդ ո­րում, Հա­յաս­տա­նում, թե Հա­յաս­տա­նից դուրս, այդ թվում՝ Ադր­բե­ջա­նում ան­գամ ո­րե­ւէ մե­կի մտքով ան­գամ այդ պա­հին չէր անց­նում, որ դրա­նից զատ, հնա­րա­վոր է Ար­ցա­խի լիա­կա­տար հա­յա­թա­փում՝ ա­մեն ինչ տա­լով: Նի­կոլն էր, որ սկսեց, թե տե­սեք ինչ բա­նակ եմ կա­ռու­ցում, հե­տո՝ «Ինչ որ պետք է, դա էլ բա­նակ­ցում եմ», «Սկ­սում եմ զրո­յից», ա­մե­նա­լավ բա­նա­կը մերն է, ա­պա՝ «Ար­ցա­խը Հա­յաս­տան է, եւ՝ վերջ»: Ու հի­մա խոս­տո­վա­նում է, որ գի­տեր միան­գա­մայն հա­կա­ռա­կի մա­սին, այ­սինքն, որ այդ բո­լոր հայ­տա­րա­րութ­յուն­նե­րով պար­զա­պես 2018թ.-ից ի վեր խա­բել է ժո­ղովր­դին: Խա­բե­լով հա­սել է վար­չա­պե­տի ա­թո­ռին՝ հիմ­նա­կան ծրա­գիր ու­նե­նա­լով՝ «զի­ջել» առն­վազն մին­չեւ «29 743 քկմ-ը»: Ու քա­նի որ այն ժա­մա­նակ «լե­զուն չէր պտտվում», մի քա­նի պա­տեր­ազ­մով ան­ցանք, հա­զա­րա­վոր զո­հեր ու­նե­ցանք, որ «պտտվեր»: Ա­սենք, ժա­մա­նա­կին նա էլ մի պահ խոս­տո­վա­նեց՝ կա­րող էինք այս ա­մե­նը տալ ա­ռանց պա­տե­րազ­մի, բայց տվեց պա­տե­րազ­մով՝ մի ամ­բողջ սե­րունդ կո­տո­րա­ծի մատ­նե­լով, բա­նա­կը պար­տութ­յան մատ­նե­լով եւ էա­պես թու­լաց­նե­լով: Հի­մա, երբ ա­մեն ինչ տվել-պրծել է, ար­դեն այդ ա­մե­նը սար­քել է, թե՝ «Իմ պարտքն է»: Բա 2018թ.-ին­ ա­սեիր, որ հենց ա­մեն ինչ տալն է «քո պարտ­քը», տես­նեինք քա­նի՞ մարդ «Նի­կոլ վար­չա­պետ» կգո­ռար կամ ձայն կտար:

Կրկ­նենք, գո­նե մեզ հա­մար սա նոր բան չէ. 2018թ.-ից սկսած բա­զում ան­գամ­ներ ենք ա­մե­նաու­ղիղ տեքս­տով նույն բա­նը պնդել, որ Նի­կո­լը ե­կել է ա­մեն ինչ տա­լու ծրագ­րե­րով: Եվ ոչ միայն հո­ղե­րի տես­քով, ո­մանց հա­մար ա­մե­նագլ­խա­վոր հար­ցը դեռ Նի­կո­լը չի լու­ծել, եւ դա էլ պարզ ի ցույց դրեց: «ՀԱՊԿ-ից դուրս ենք գա­լու, բա հո հետ չե՞նք գնա­լու»,- հայ­տա­րա­րեց նա. «Դուրս կգանք, դրա­նով վա­խեց­նո՞ւմ եք: Լավ ենք ա­նում, մենք կո­րո­շենք՝ երբ դուրս գանք: Բա ձեր կար­ծի­քով հա­ջորդ քայ­լը ո՞րն է, բա կա­րող ա՞ հետ գնանք: Ու­րիշ ճա­նա­պարհ չկա»: Նույն տո­նայ­նութ­յու­նը, ո­րով ժա­մա­նա­կին «ինչ ու­զում, բա­նակ­ցում էր»:

­Դուրս է գա­լիս, որ «գու­բերն­իա չդառ­նանք»: Այն­պի­սի «գու­բերն­իա», ինչ­պի­սին է հի­մա Բե­լա­ռու­սը, ո­րը, օ­րի­նակ, սե­փա­կան մի­ջու­կա­յին զեն­քի պաշտ­պա­նութ­յան տակ է: Դ­րա հա­մա՞ր է Նի­կո­լը ծայ­րա­հե­ղո­րեն սրում Բե­լա­ռու­սի հետ հա­րա­բե­րութ­յուն­նե­րը, որ հան­կարծ Հա­յաս­տա­նում ար­դիա­կան չլի­նի ՌԴ-­Բե­լա­ռու­սը: Մենք էլ Նի­կո­լի պատ­կե­րաց­րած «ա­զատ, ան­կախ Հա­յաս­տա՞նն» ենք, եր­կիր, ո­րի վայ վար­չա­պետն օ­րը մեջ ժո­ղովր­դին սպառ­նում է՝ էս մեկն էլ տանք, որ պա­տե­րազմ չլի­նի: Ու ո­րե­ւէ մե­կը կա­րո՞ղ է բա­ցատ­րել, թե այդ ինչ­պես է հենց այդ սպառ­նա­լիք­նե­րի ա­րան­քում «ՀԱՊԿ-ից դուրս գա­լիս»: Ե­րե­ւի այս օ­րե­րին Հա­յաս­տան ե­կած ա­մե­րի­կա­ցի Ջեյմս Օ՛Բ­րա­յե՞նն է խնդրել, թե՞ Նի­կո­լը շատ վա­խե­ցավ Ա­լե­նից՝ Ա­մե­րի­կա­յի դես­պա­նի այ­ցից, թե ի­րեն կհա­նեն, Ա­լե­նը տե­ղում պա­հանջ­վո­ղը կա­նի:

­Վեր­ջա­պես, Նի­կո­լը նաեւ այն «հան­ճա­րեղ» մտքին հա­սավ, թե՝ «2022 թվա­կա­նի փետր­վա­րից եւ մի­գու­ցե դրա­նից ա­ռաջ էլ ԵԱՀԿ Մինս­կի խմբի ան­դամ­նե­րը միմ­յաց հետ չեն խո­սում: Այ­սինքն` ԵԱՀԿ Մինս­կի խում­բը, որ­պես այդ­պի­սին, դե ֆակ­տո գո­յութ­յուն չու­նի»: Շատ ճիշտ է ա­սում` միայն թե նո­րից ինքն ի­րեն մատ­նե­լով: «2022 թվա­կա­նի փետր­վա­րից եւ մի­գու­ցե դրա­նից» ա­ռաջ բազ­միցս ենք պնդել, որ Մինս­կի խումբ ի­րա­կա­նում չկա, դրա փո­խա­րեն Նի­կոլն ինքն է ստո­րագ­րել ե­ռա­կողմ պայ­մա­նա­վոր­վա­ծութ­յու­ննե­րը՝ բո­լոր հար­ցե­րը տե­ղա­փո­խե­լով Ռու­սաս­տան-­Հա­յաս­տան-Ադր­բե­ջան հար­թութ­յուն: Ա­վե­լին, որ Մինս­կի խմբի փաս­տա­ցի գո­յութ­յուն չու­նե­նա­լը Ա­րեւ­մուտ­քին դուրս է թո­ղել հա­րավ­կով­կաս­յան խա­ղա­տախ­տա­կից: Մինչ­դեռ, կա­րող ենք մեջ­բե­րել այդ ժա­մա­նա­կա­հատ­վա­ծում Նի­կո­լի եւ Ա­րո­յի բա­զում հայ­տա­րա­րութ­յուն­ներ, ո­րով նրանք Մինս­կի խում­բը հա­մա­րում էին միակ եւ ան­փո­խա­րի­նե­լի, թե դրա մի­ջո­ցով պետք է լուծ­վեն բո­լոր հար­ցե­րը: Դեռ այն ժա­մա­նակ էր ակն­հայտ, որ դա ար­վում էր «ո­տա­տե­ղից զրկված» Ա­րեւ­մուտ­քին տա­րա­ծաշր­ջան նո­րից մուտ­քի ար­տո­նա­գիր տա­լու հա­մար: Ու հի­մա, երբ Նի­կո­լը պնդում է, թե՝ ի­րոք այն ժա­մա­նակ Մինս­կի խումբ չկա, դրա­նով հաս­տա­տում է՝ մի կող­մից ստո­րագ­րել է ե­ռա­կողմ հա­մա­ձայ­նա­գիր, մյուս կող­մից՝ դի­տա­վո­րութ­յամբ եւ կեղծ պատր­վակ­նե­րով Ա­րեւ­մուտ­քի հա­մար հայ-ադր­բե­ջա­նա­կան գոր­ծըն­թաց­նե­րի մեջ ներ­քաշ­վե­լու ճա­նա­պարհ է բա­ցել: Արդ­յուն­քում, ե­թե մինչ այդ կար մի քիչ այս կողմ, մի քիչ այն կողմ` տա­րա­ծաշր­ջա­նում հաս­նել կա­յու­նութ­յան, ընդ ո­րում, Ար­ցա­խը թող­նե­լով հա­յաբ­նակ, Նի­կոլ-Ա­րո­յի այդ կուր­սի պատ­ճա­ռով հա­սանք ներ­կա փաս­տա­ցի վի­ճա­կին:

ՈՒՐ ԵՆՔ ԳՆՈՒՄ ԱՅՍՊԵՍ

­Բայց բա­վա­կան է Նի­կո­լի մա­սին, ա­ռա­վել եւս, կրկնենք, որ ո­րե­ւէ նոր բան այս­տեղ չկա. նա պար­զա­պես հաս­տա­տեց այն, ինչն ակն­հայտ էր 2018թ. ապ­րի­լից սկսած: Այլ հարց, թե այս ար­դեն բա­ցա­հայտ ինք­նա­խոս­տո­վա­նութ­յունն ի՞նչ է նշա­նա­կում, սա վերջ­նա­կա­նա­պես ո՞ւր է տա­նում Հա­յաս­տա­նը:

Այն, որ «գու­բերն­իա» չլի­նե­լու միակ այ­լընտ­րան­քը «վի­լա­յեթ» լի­նելն է, դա հաս­կա­նում են բո­լո­րը: Նի­կոլն ու մյուս նի­կո­լան­ման­նե­րը, ի­հար­կե, խո­սում են նաեւ ԵՄ-ից, ԱՄՆ-ի հետ «ռազ­մա­վա­րա­կան գոր­ծըն­կե­րութ­յու­նից» եւ այլն: Օ­րի­նակ՝ ոմն Զա­վե­նիչն օ­րերս ի­րեն էր կո­տո­րում, թե ե­կեք հան­րա­հա­վաք ա­նենք ԵՄ մտնե­լու հար­ցով: Մի պահ մտա­ծում ես, թե մի­գու­ցե այս մար­դիկ ի­րենք է՞լ են հա­վա­տում, թե ինչ են ա­սում, ինչ­պես, օ­րի­նակ, «6-րդ պա­լա­տի Նա­պո­լեո­նը»: Բայց չէ, գո­նե պե՞տք է հաս­կա­նա­յին, որ ԵՄ-ում թքած ու­նեն՝ հան­րաք­վե ա­րել ես, թե՝ ոչ, ԵՄ-ն­ ինքն է ո­րո­շում՝ սրան-նրան վերց­նի՞, թե՝ ոչ: Չ­նա­յած, կա­րե­լի է հաս­կա­նալ, թե Զա­վե­նիչն ի­րա­կա­նում ինչ է ա­ռա­ջար­կում. պետք է հան­րաք­վեի մա­կար­դա­կով Հա­յաս­տա­նին կա­պել «եվ­րո­պա­կան ուղ­ղութ­յուն» կոչ­վա­ծի հետ, որ ե­թե գա այլ իշ­խա­նութ­յուն, այդ ուղ­ղութ­յան վրա մնա­լու օ­րենսդ­րա­կան պար­տադ­րանք ու­նե­նա, դրա հիմ­քով աղ­մուկ կսար­քեն, «հե­ղա­փո­խութ­յուն» կփոր­ձեն ա­նել: Նույ­նը ԱՄՆ-ի հետ «ռազ­մա­վա­րա­կան հա­մա­գոր­ծակ­ցութ­յունն» է, ո­րի ուղ­ղութ­յամբ աշ­խա­տում է Ա­րոն: Հա­յաս­տա­նը ԱՄՆ-ի ռազ­մա­վա­րա­կան գոր­ծըն­կե՞ր. մեկ լու­մա­յի խելք կու­նե­նա՞ լրջո­րեն նման բա­նի հա­վա­տա­ցո­ղը: Այն ԱՄՆ-ի, ո­րի հետ Հա­յաս­տա­նի ա­ռեւ­տու­րը, այն է՝ տնտե­սա­կան կա­պե­րը զրո­յին մոտ մե­ծութ­յուն է: Այն ԱՄՆ-ի հետ, ո­րի հա­մար ան­գամ եվ­րո­պա­կան երկր­նե­րը վա­սա­լից այն կողմ չեն կա­րող անց­նել: Պար­զա­պես, պետք է մի թուղթ, որ հա­յաս­տան­յան ա­պա­գա իշ­խա­նութ­յուն­նե­րի հա­մար փա­կու­ղի­ներ ա­ռաջ բե­րի:

Այս­պի­սով, որ Ա­րեւ­մուտ­քի հա­մար Հա­յաս­տա­նը ԶՐՈ ար­ժեք ու­նի, ան­գամ նի­կոլ­յան խուն­տա­յում ե­րե­ւի հա­մոզ­ված են: Որ Հա­յաս­տա­նի տա­րածքը պետք է ըն­դա­մե­նը հա­կա­ռու­սա­կան եւ հա­կաի­րա­նա­կան գոր­ծու­նեութ­յան հա­մար, դա եւս: Որ այդ դեպ­քում Ա­րեւ­մուտ­քը, որ­պես վե­րա­կա­ցու, կար­գե­լու է Թուր­քիա­յին, դա էլ է միան­շա­նակ. ա­րեւմտ­յան ո­րե­ւէ այլ եր­կիր, ընդ­հուպ՝ ԱՄՆ-ն տա­րա­ծաշր­ջա­նում այն ռե­սուր­սը չու­նի եւ չի կա­րող կենտ­րո­նաց­նել, որ կա­րո­ղա­նա ան­ձամբ ստանձ­նել վե­րա­կա­ցո­ւի ֆունկ­ցիան:

Այն, որ Հա­յաս­տա­նի, Նի­կո­լի լեզ­վով ա­սած, «գու­բերն­իա» չլի­նե­լու միակ այ­լընտ­րան­քը «վի­լա­յեթ» լի­նելն է, դա միան­շա­նակ է: Միայն թե այս­տեղ է, որ Նի­կո­լի հա­մար շատ բան թարս է գնում՝ Ար­ցա­խը տա­լուց ի վեր: Հա­յաս­տա­նի «վի­լա­յեթ» դառ­նա­լը միայն Նի­կո­լից կամ անգ­լո­սաք­սե­րից չէ, որ կախ­ված է: Ա­լիեւն ու նրա­նից էլ ա­ռաջ՝ էր­դո­ղա­նը նաեւ պետք է կա­րո­ղա­նան (ցան­կա­նա­լու մա­սին չենք խո­սում, ի­հար­կե, ցան­կա­նում են, ան­գամ՝ ե­րա­զում այդ մա­սին) հաս­նել, ա­պա՝ կա­յու­նաց­նել Հա­յաս­տա­նի վի­լա­յե­թա­ցու­մը: Իսկ դա մեկ բան է նշա­նա­կում՝ սուր բա­խում ռուս-ի­րա­նա­կան տան­դե­մի հետ…