Սիցիլիա դարձած իմ Հայաստան

Սպանել է, սպանվել է, ինքնասպան է եղել, խոշոր ավտովթար է տեղի ունեցել, մահացել է, զոհվել է… Սրանք են դարձել օրվա լրահոսի առանցքային գլխագրերը, դե զենք-զինամթերք ու թմրանյութ հայտնաբերելը, պայթյուններն ու հրդեհներն էլ արդեն «սովորական» են դարձել: Ընդ որում՝ մի դեպքը մյուսից ավելի զարհուրելի է: Այլեւս հնարավոր չէ չնկատելու տալ, որ ինչ-որ բան մեր իրականությունում խախտվել է, ուղղակի, նորմալ չէ: Ձեւավորվել է մի հասարակություն, որ ոչ միայն քաղաքականությունից, այլ բոլորից ու ինքն իրենից էլ է զզվել եւ այնքան ագրեսիա է կուտակել իր մեջ, որ այն պարպելու համար իրար գլուխ են ուտում: Հակաքրիստոնեական եւ սատանիստական գերակտիվ քարոզը տալիս է իր պտուղները՝ հոգեւորից զրկված մարդիկ, պարզապես, ողջ-ողջ թաղվել են մահացու մեղքերի մեջ: Չարացել են, գազանացել, արյուն են տենչում, բայց երանի թե թշնամու արյուն տենչային, այլ ոչ թե` արյունակցի:

Ու ամենաողբերգականն այն է, որ, կարծես, ոչինչ էլ չի կատարվում. թե օրական քանի զոհ կա ու ինչ պայմաններում՝ օրվա եղանակի տեսության հետ էլ թերթում են ու անցնում: Թերեւս, այսպիսին պետք է լինի այն հասարակությունը, ինչպիսին ցանկանում էր հայ ժողովրդին տեսնել ԱՄՆ նախագահի ազգային անվտանգության հարցերով խորհրդական Ջոն Բոլթոնը, երբ դեռեւս 2018 թվականին հրահանգավորում էր հրաժարվել պատմական կաղապարներից ու հիշողությունից: Բայց  չէ՞ որ արձակագիր Հրանտ Մաթեւոսյանը զգուշացրել էր շատ ավելի վաղ. «Մարդ ու անասուն իրարից ջոկվում են հիշողությամբ: Հիշողությունը դրած է անասունի ու մարդու արանքում: Հիշողության մեջ ես՝ ուրեմն՝ վառվում ես, մարդ ես, հաշիվներ ունես, անհանգիստ ես եւ հիշողության մեջ չես՝ հրեն բաց դաշտում կովն արածում է առանց հիշողությունների, իսկ հորթին երեկ են մորթել...»:

Հենց մաթեւոսյանական դաժան համեմատության համատեքստում պետք է դիտարկել նաեւ ռազմական փորձագետ Կարեն Վրթանեսյանի «չարորակ նորմալություն» բանաձեւումը: Նա հարց է բարձրացնում. «Մեր իրողությունն ինձ համար անհասկանալի է, երբ դեռ մի քանի շաբաթ առաջվա բոցաշունչ ընդդիմադիրը, այսօր իր ամառային հանգստից ուծի-պուծի ֆոտոներ է հրապարակում, սեքսի սելֆիներ դնում, ինչ-որ բարձրաշխարհիկ միջոցառումներից սթորիներ, պետական պաշտոնյայի գրառում լայքում ու ընդհանրապես հաճելի թուլացած վիճակներում է, կարծես, հունիսի 12-ը ինչ-որ ուրիշ երկրում է կատարվել, Հայաստանն էլ 2014 թվականի օգոստոսի Հայաստանն է, էն որ մեր բանակն առանց մեկ կրակոցի Նախիջեւանի հետ սահմանին նոր դիրքեր է զբաղեցրել ու կախվել թշնամու գլխին...Այսպիսի երեւույթներից կոգնիտիվ դիսոնասն միայն ե՞ս եմ ապրում»։

ԱՆԱՐԽԻԱ ԵՎ ԱՆԻՇԽԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

Եվ, իրոք, ամեն օր կոգնիտիվ դիսոնանս ենք ապրում: Օրինակ, ո՞վ կմտածեր, որ ընկերական շրջապատում «Ֆանֆան տյուլպան» մականունով հայտնի անչափահաս քույրերը, որոնց մոտից հայտնաբերվել են  ատրճանակներ, ասենք, լուրեր Սիցիլիայից չէ, այլ՝ ոստիկանության Արաբկիրի բաժնի օպերատիվ տեղեկություններն են: Անչափահաս քույրերն արդարացել են՝ նշելով, թե գիշերով են փողոցում եւ իրենց ապահովության համար են կրում զենք: Մինչդեռ Հայաստանը ոչ վաղ անցյալում ամենաապահով ու անվտանգ երկրների շարքում էր, որտեղ գիշերով զբոսնելուց վախեր չկային: Օրերս էլ իրավապահները ահազանգ էին ստացել, որ Չարենցավանում խնջույքի ժամանակ մարդիկ իրար են ծեծում։ Արդյունքում, իրավապահները գնացել են դեպքի վայր ու սկսվել է իրարանցում։ Խնջույքի մասնակիցները ծեծել են ոստիկանության պաշտոնյաներին, նրանցից մեկը փորձել է փախուստի դիմել, Աբովյանի ոստիկանապետ Էդմոնդ Այվազյանը փորձել է կանխել ու կանգնեցնել մեքենան, սակայն նրան, մեքենային կախված, 20 մետր քարշ տալով տարել են։ Իսկ Գառնիի ոստիկանապետ Հրաչ Աթաբեկյանին բազմաթիվ հարվածներ են հասցրել։ Կան մեծ թվով ձերբակալվածներ: Այս մասին լուրերով ողողված է շաբաթվա ամբողջ մամուլը: Կամաց-կամաց հասնում ենք ամերիկյան արգելված թաղամասերի պատմությանը, որտեղ ոստիկանությունն անգամ չի կարողանում մուտք գործել՝ գողական ու կրիմնալ բարքերով պայմանավորված: Ու մինչ գրում ենք այս տողերը, հայտնի դարձավ, որ Թումանյան փողոցում «Մերսեդես»-ի վարորդը վիճաբանել է ինքնագլոր վարող քաղաքացու հետ, քաշքշել են իրար, հետո 20-ամյա վարորդը կրակել է՝ այն էլ օրը ցերեկով, քաղաքի ամենաբանուկ փողոցում: Մի քանի օր առաջ էլ Երեւանի Արամ Խաչատրյան փողոցում տղամարդը կանգնեցրել է նույն հատվածով երթեւեկող 35-ամյա տուժողի ավտոմեքենան, ապա մոտենալով դիմացի ուղեւորի հատվածին՝ բաց պատուհանից չորս կրակոց է արձակել նրա ուղղությամբ: Այսպիսի տասնյակներով դեպքեր կարելի է հիշատակել, այդ թվում այն, ինչ տեղի ունեցավ հուլիսի 17-ին Երեւան-Սեւան ավտոճանապարհի Սեւանի վարչական տարածքում գործող «Best Western Bohemian Resort» հանգստյան գոտում: Հնչած կրակոցների հետեւանքով Սեւանի ավագանու «Սարգիս Մուրադյան» դաշինքի անդամ Արսեն Աֆիյանը կյանքից զրկվեց: Կրակոցներն ամենուր են՝ հանգստյան գոտիներում, ձորերում, քաղաքի կենտրոնում: Էլ չասենք՝ ընտանիքներում տեղի ունեցող սպանությունների ու դանակահարությունների մասին: Օրինակ` նույն հուլիսի 17-ին ՆԳՆ ոստիկանության Սյունիքի մարզի օպերատիվ կառավարման կենտրոն զանգած քաղաքացին հայտնել է, որ Կապան քաղաքի հանգստի կենտրոններից մեկում դանակահարել են հորը, հորաքրոջ ամուսնուն եւ հորեղբորը: Պարզվել է, որ նշված վայրում հանգստացող երկու խմբերի միջեւ վիճաբանություն է սկսվել, որի ընթացքում էլ մասնակիցներից մեկը մարմնական վնասվածքներ է պատճառել Քաջարան քաղաքի երեք բնակիչների, որոնք տեղափոխվել են հիվանդանոց:

Ահա սա է այն սիրո եւ հանդուրժողականության մթնոլորտը, որ բերեց այս իշխանությունը մեր երկրի գլխին: Աջ ու ձախ զենքեր ունենալն ու աբստրակտ այն կիրառելը առնվազն հուշում է, որ երկրի պատկան մարմիններն իրենց տեղում չեն, եթե չասենք, որ տիրում է անարխիա եւ անիշխանություն: Ու համատարած այս կրիմինալին, միացել են նաեւ Հայաստանում գտնվող օտարերկրացիները: Բերենք ընդամենը մեկ օրինակ բազմաթիվ դեպքերից. հուլիսի 19-ին կրակոցներ են արձակել ՆԳՆ ոստիկանության Կոտայքի բաժնում: Պարզվել է, որ Աբովյան քաղաքում մի օտարերկրացի խնդրել է զանգահարել 1-02 եւ ասել, որ ոստիկան մոտենա: Ահազանգով մեկնած ոստիկանության աշխատակիցը ահազանգի վերաբերյալ պարզաբանումներ իրականացնելու նպատակով Կոտայքի բաժին է հրավիրել նշված օտարերկացուն, ով, օգտվելով հերթապահի օգնականի զբաղվածությունից ու անուշադրությունից, նախնական տվյալներով՝ ինքնասպանություն գործելու նպատակով, վերցրել է հերթապահ մասի սեղանի տակ գտնվող «AKM» տեսակի ինքնաձիգը եւ այն բերել մարտական վիճակի։ «Այդ նկատելով` ոստիկանության 2 աշխատակից փորձել է ինքնաձիգը վերցնել վերջինիս մոտից, սակայն այդ ընթացքում անձը կրակահերթ է արձակել, այնուհետեւ փողը մոտեցնելով իրեն՝ կրկին կրակահերթ է արձակել»,- նշել է ՔԿ մամուլի քարտուղար Գոռ Աբրահամյանը եւ տեղեկացրել, որ օտարերկրացին եւ ոստիկանության երկու աշխատակիցները ստացել են մարմնական վնասվածքներ՝ ոստիկաններից մեկի մատն է վնասվել, մյուսի ձեռքի ափը, իսկ օտարերկրացին հրազենային վնասվածք է ստացել կրծքավանդակի աջ մասի շրջանում: Ու այս ամենի ֆոնին սարկազմ է թվում Երեւանի քաղաքապետ Տիգրան Ավինյանի հայտարարությունը, թե՝ «Երեւանը պետք է լինի մարդկանց համար հարմարավետ ու ապահով քաղաք»:

ՀՐԱՆՏ ՍԱՐԱՖՅԱՆ