Պուտինը պատմել է բլոկադայի, իր ծնողների և մահացած եղբոր մասին (Տեսանյութ)

Լենինգրադի բլոկադայի ամբողջական վերացման օրը Պուտինը ծաղիկներ դրեց այդ ժամանակահատվածում ամենաարյունահեղ մարտական հատվածներից մեկի` Նևսկի Պյատաչոկի «Սահմանաքար» հուշարձանին։

ՌԴ նախագահը պատմել է բլոկադայի, իր ծնողների և մահացած եղբոր մասին.

«Պատերազմը սկսվեց, հայրս ռազմաճակատ գնալու դիմում գրեց: Ուղարկել են ՆԿՎԴ դիվերսիոն ջոկատ։ Նրանց ուղարկել են թշնամու մոտակա թիկունք՝ դիվերսիոն գործողություններ իրականացնելու, բայց գրեթե անմիջապես հայտնվել են դարանում։ Ինչ-որ մեկը դավաճանել է: Նրանց հետապնդել են անտառով, իսկ հայրս ողջ է մնացել, քանի որ մի քանի ժամ նստել է ճահճի մեջ և շնչել եղեգի միջով։ Ավելին, նա լսում էր անցնող գերմանացի զինվորների և շների հաչոցը։ ՊՆ արխիվից ինձ բերեցին այս խմբի գործը։ 28 հոգուց միայն 4-ը հատեցին առաջնագիծը` հետ վերադառնալով մերոնց մոտ։ 24-ը մահացել է:
Իսկ հետո նրանց ուղարկեցին Նևսկի Պյատաչոկ։ Սա, հավանաբար, ամենաթեժ վայրն էր ողջ բլոկադայի ընթացքում։ Մեր զորքերը փոքր պլացդարմ են պահել, ենթադրվում էր, որ այդտեղից հնարավոր կլինի շրջափակումը ճեղքել։ Այդ հատվածի շուրջբոլորը գերիշխող բարձունքներ էին, և այն ամբողջովին կրակի տակ էր։ Այնտեղ մինչ հիմա էլ համատարած մետաղ է:
Հայրս պատմել է, թե ինչպես է այնտեղ վիրավորվել։ Նա ամբողջ կյանքն ապրել է ոտքի մեջ բեկորներով. դրանք երբեք չեն հանվել։ Դրանից հետո ոտքը երբեք չի ուղղվել։ Նա և իր ընկերը պետք է անցնեին գերմանական թիկունք, սողում և սողում էին... Եվ հետո, դա և ծիծաղելի էր, և տխուր, նրանք մոտեցան գերմանական դոտին: Այնտեղից դուրս է գալիս մի խոշորամարմին տղամարդ, նայում է նրանց... Իսկ նրանք չէին կարող վեր կենալ, քանի որ գտնվում էին գնդացրի տեսադաշտի տակ: «Մարդը,- պատմում է,- ուշադիր նայեց մեզ, հանեց նռնակը, հետո նռնակը նետեց մեզ վրա: Կյանքն այնքան պարզ ու դաժան բան է»:
Արդեն ձմեռ էր, Նևան պատված էր սառույցով, պետք է մի կերպ անցնեին մյուս ափ։ Քիչ մարդիկ կային, որ կամենում էին հորս մյուս ափ քաշել, քանի որ այնտեղ բաց տեսադաշտ էր և կրակի տակ` թե՛ հրետանու, թե՛ գնդացիրներից։ Մյուս ափ հասնելու հնարավորություն գրեթե չկար։ Բայց բոլորովին պատահաբար հորս մոտ հայտնվեց նրա հարեւանը։ Եվ այս հարեւանը, առանց մտածելու, քարշ է տվել նրան։ Երկուսն էլ ողջ-ողջ սողացին մինչեւ մյուս ափ։ Հարևանը նրան սպասեց հիվանդանոցում, համոզվեց, որ վիրահատվել է և ասաց. «Դե հիմա դու կապրես, իսկ ես կմեռնեմ»։
Եվ հետ գնաց։ Հետո ես հորս հարցրի. «Դե, նա մեռա՞վ»: Նա կորել էր, իսկ հայրը դեռ հավատում էր, որ հարեւանը մահացել է։ Եվ հանկարծ 60-ականներին նա տուն եկավ, նստեց աթոռին և սկսեց լաց լինել։ Նա հանդիպել էր իր այս փրկիչին։ Խանութում` Լենինգրադում, ատահաբար: Հայրս մտել էր խանութ՝ մթերք գնելու և տեսել նրան։ Զարմանալի է, որ երկուսն էլ հենց այս պահին գնացին հենց այս խանութը: Մեկ հնարավորություն միլիոնից...
Իսկ մայրս պատմեց, թե ինչպես է եկել հայրիկիս հիվանդանոցում տեսնելու։ Փոքր երեխա ունեին, երեք տարեկան էր։ Եվ սով էր, բլոկադա... Հայրս նրան տալիս հիվանդանոցի իր մթերաբաժինը: Բժիշկներից և բուժքույրերից գաղտնի: Մայրս թաքցնելով, տարավ տուն և կերակրեց երեխային: Դե, հետո նա սկսեց ուշաթափվել հիվանդանոցում, բժիշկներն ամեն ինչ հասկացան ու դադարեցին մորս ներս թողնել։
Իսկ հետո նրանից խլեցին երեխային: Նրանք դա արել են միտումնավոր՝ նպատակ ունենալով փրկել երեխաներին սովից։ Նրանց հավաքվել են մանկատներում՝ տարհանման նպատակով։ Ծնողներին չեն էլ հարցրել: Այնտեղ նա հիվանդացել է և չի փրկվել։ Իսկ թե որտեղ է թաղված, նրանց չեն էլ ասել։ Եվ հետո որոշ մարդիկ, որոնց ես չգիտեի, աշխատեցին արխիվներում և գտան փաստաթղթեր եղբորս մասին:
Սա իսկապես իմ եղբայրն է։ Համընկնում էր ոչ միայն այն հասցեն, որտեղից նրան վերցրել էին։ Անունը, ազգանունը, հայրանունը և ծննդյան տարեթիվը համընկնում էին։ Իսկ թաղման վայրը նշվում էր՝ Պիսկարևսկոյե գերեզմանատուն և նույնիսկ կոնկրետ տեղամաս։
Երբ երեխային տարան, իսկ մայրս մենակ մնաց, իսկ հորս թույլ տվեցին քայլել, հենակներով վեր կացավ ու գնաց տուն։ Երբ մոտեցել է տանը, տեսնում է, որ սանիտարները մուտքից դիակներ են տանում։ Նա տեսավ մորս: Մոտեցավ, և նրան թվաց, որ նա շնչում է։ Եվ ասում է սանիտարներին. «Նա դեռ ողջ է»: «Ճանապարհին կհասնի, ողջ չի մնա»։ Նա հենակներով հարձակվել է նրանց վրա և ստիպել` մորս հետ տանել բնակարան: Կերակրեց նրան, եւ մայրս ողջ է մնացել: Եվ նա ապրեց մինչև 1999 թ., իսկ նա մահացել է 1998-ի վերջին։
Չկար ընտանիք, որտեղ մարդ չմահանար, բայց թշնամուն չէին ատում, ահա թե ինչ է զարմանալի։ Ես դեռ չեմ կարող, ճիշտն ասած, սա ամբողջությամբ հասկանալ։ Մայրս ասաց. «Ի՞նչ ատելություն կարող է լինել այս զինվորների նկատմամբ: Նրանք պարզ մարդիկ են։ Նրանց ուղղակի քշեցին ճակատ»։ Ես հիշում եմ այս խոսքերը իմ մանկությունից»: