ՌՈՒՍԱԿԱՆ ՕԴԱՆԱՎԱԿԱՅԱՆՆԵՐԻ ՎՐԱ ՀԱՐՁԱԿՈՒՄԸ ՓԱՍՏԻ ԱՌԱՋ ԿԱՆԳՆԵՑՐԵՑ ԹՐԱՄՓԻՆ

­Թե դե­պի ուր են շա­րու­նա­կե­լու ըն­թա­նալ հա­րավ­կով­կաս­յան ի­րո­ղութ­յուն­նե­րը, ի­հար­կե, դեռ մնում է մե­ծա­պես կախ­ված ուկ­րաի­նա­կան զար­գա­ցում­նե­րից, եւ թե այդ հեն­քի վրա ո՞ւր են տե­ղա­շարժ­վե­լու ռուս-ա­մե­րիկ­յան հա­րա­բե­րութ­յու­ննե­րը:

Ուկ­րաի­նա­յի հետ կապ­ված վեր­ջին քա­ղա­քա­կան ի­րա­դար­ձութ­յու­նը՝ Ս­տամ­բու­լում ռուս-ուկ­րաի­նա­կան պատ­վի­րա­կութ­յու­ննե­րի հան­դի­պումն ու­նե­ցավ միան­գա­մայն սպաս­ված ա­վարտ: Հան­դի­պե­ցին, փո­խա­նա­կե­ցին պա­տե­րազմն ա­վար­տե­լու մա­սին մի­մյանց կար­ծիք­նե­րը՝ պաշ­տո­նա­կան հու­շագ­րե­րի տես­քով, եւ վերջ: Ընդ ո­րում, թե ինչ պայ­ման­ներ էին պա­րու­նա­կում այդ հու­շագ­րե­րը, ի­րենց հեր­թին ա­նակն­կալ­ներ չու­նեին. մինչ այդ, ին­չի մա­սին որ կող­մե­րը խո­սում էին հրա­պա­րա­կա­յին դաշ­տում, դրանց էլ տվել էին փաս­տաթղ­թի տեսք: Մեկ-եր­կու հու­մա­նի­տար հար­ցի շուրջ եւս պայ­մա­նա­վոր­վա­ծութ­յուն ե­ղավ, ինչ­պես նաեւ, որ նոր հան­դի­պում կանց­կաց­նեն, եւ «ցրվե­ցին տնե­րով»:

­Թե սա դե­պի ուր է տա­նում, թե­րեւս կե­րե­ւա ա­մե­նա­մոտ ժա­մա­նակ­ներս, երբ Վա­շինգ­տո­նը սկսի իր հեր­թին գնա­հա­տել տե­ղի ու­նե­ցա­ծը: Փաս­տը սա է. այդ հան­դի­պու­մը եւս ոչն­չով չմո­տեց­րեց այն խա­ղա­ղութ­յու­նը, ո­րի մա­սին այդ­քան սի­րում է խո­սել Թ­րամ­փը: Բայց նաեւ, ա­մե­րիկ­յան կող­մը, ինչ խոսք, մինչ Ս­տա­մբու­լի այդ հան­դի­պումն էլ էր պարզ գի­տակ­ցում, որ ո­րե­ւէ տե­ղա­շարժ չի լի­նե­լու. ուկ­րաի­նա­կան իշ­խա­նութ­յուն­ներն ար­դեն ան­գամ ա­ռանց թաքց­նե­լու են աշ­խա­տում այդ մեծ խա­ղում բրի­տա­նա-գլո­բա­լիս­տա­կան թե­ւի վրա, եւ Կիե­ւից ե­կող դի­մադ­րութ­յու­նը թրամփ­յան Վա­շինգ­տոնն այդ­պես էլ չի կա­րո­ղա­նում հաղ­թա­հա­րել:

Չ­նա­յած, Կիե­ւի վրա ազ­դե­լու եւս մեկ լուրջ խա­ղա­թուղթ Թ­րամ­փը ստա­ցավ: Ուկ­րաի­նա­կան աղբ­յուր­նե­րը հայտ­նում են, որ «գորշ կար­դի­նալ» Եր­մա­կին կան­չել են Վա­շինգ­տոն, եւ նրա ա­ռաջ հար­ցեր կդնեն ռու­սա­կան ռազ­մա­կան օ­դա­նա­վա­կա­յան­նե­րին հասց­ված վեր­ջին հար­վա­ծի հետ կապ­ված: Բանն այն է, որ, ըստ Կ­րեմ­լին մոտ գտնվող աղբ­յու­րի վստա­հեց­ման, Մոսկ­վան այդ թե­ման դրել է Թ­րամ­փի սե­ղա­նին: Այն է՝ ինչ­պե՞ս հաս­կա­նա, որ ուկ­րաի­նա­կան ա­նօ­դա­չու­նե­րը հար­վա­ծում են ռու­սա­կան մի­ջու­կա­յին նշա­նա­կութ­յան օբ­յեկ­տին: Ե­թե Ս­պի­տակ տու­նը, ինչ­պես պաշ­տո­նա­պես հայ­տա­րա­րել են, ան­գամ տեղ­յակ չէ այդ մա­սին, ա­պա նշա­նա­կում է, որ չի կա­րող նաեւ վե­րահս­կո­ղութ­յան տակ պա­հել մի­ջու­կա­յին բա­լան­սի հետ կապ­ված կա­րե­ւո­րա­գույն հար­ցե­րը, ո­րից կա­րող է ա­ռա­ջա­նալ ընդ­հուպ՝ Եր­րորդ աշ­խար­հա­մարտ: Այ­սինքն, ե­թե նման հար­ցե­րում Վա­շինգ­տոնն այ­լեւս ե­րաշ­խա­վոր չէ, ա­պա թե­ման կա­րող է տե­ղա­փոխ­վել այլ հար­թութ­յուն, այն է՝ Մոսկ­վան ստիպ­ված կլի­նի ա­ռանց գլո­բալ պայ­մա­նա­վոր­վա­ծութ­յու­ննե­րի լու­ծել մի­ջու­կա­յին անվ­տան­գութ­յան հետ կապ­ված հար­ցեր: Այ­լընտ­րան­քը. ե­թե Վա­շինգ­տո­նում վստահ են, որ վե­րահս­կում են ի­րա­վի­ճա­կը, այդ դեպ­քում նման քայ­լում մե­ղա­վոր­նե­րը պետք է տե­սա­նե­լի եւ շո­շա­փե­լի ձե­ւով պատժ­վեն: Ա­վե­լին, պետք են ե­րաշ­խիք­ներ, որ նման քայ­լը կրկնութ­յուն չի ու­նե­նա:

Մ­յուս կող­մից, երբ Զե­լենս­կու փո­խա­րեն Եր­մա­կին են կան­չում Վա­շինգ­տոն, դա եւս շատ բան է ակ­նար­կում: Նախ, որ Զե­լենս­կուն այլ­եւս չեն ըն­կա­լում` որ­պես հիմ­նա­կան «հարց լու­ծող» ֆի­գու­րա: Երկ­րոր­դը, որ նման դե­րում են տես­նում Եր­մա­կին, ո­րը, ի դեպ, հայտ­նի է նաեւ, որ­պես Mi6-ի հրա­հանգ­նե­րը ստա­ցող, Զե­լենս­կուն ներ­կա­յաց­նող կադր: Ու երբ հենց նրա ա­ռաջ են պատ­րաստ­վում դնել ռու­սա­կան ռազ­մա­վա­րա­կան օբ­յեկտ­նե­րին հար­վա­ծե­լու պատ­մութ­յուն-պա­տաս­խա­նատ­վութ­յունը, դա, ըստ էութ­յան, կա­րող է նաեւ վե­րած­վել այդ աշ­խա­տան­քա­յին օ­ղա­կը բրի­տա­նա­ցի­նե­րի ձեռ­քից խլե­լու սցե­նա­րի:

­Բայց գլխա­վո­րը. կա­րո՞ղ է այս նոր ճնշու­մա­յին մե­խա­նիզ­մը ստա­նա­լով, Կիե­ւին պար­տադ­րել՝ գնալ ռու­սա­կան պայ­ման­նե­րը կա­տա­րե­լու ուղ­ղութ­յամբ: Ե­թե ոչ, դա կնշա­նա­կի նաեւ, որ չեն կա­րող Մոսկ­վա­յին տալ ե­րաշ­խիք­ներ, որ մի­ջու­կա­յին օբ­յեկտ­նե­րի ան­ձեռնմ­խե­լիութ­յան կա­րե­ւո­րա­գույն սկզբուն­քը չեն կա­րո­ղա­նում ա­պա­հո­վել: Իսկ դա ահ­ռե­լի վտանգ­նե­րով է հղի. այս կոր­ծա­նա­րար պո­տենց­իա­լով ո­լոր­տը կա­րող է դառ­նալ ոչ վե­րահս­կե­լի: Այն է, ե­թե ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րը սե­փա­կան բլո­կի կող­մից ե­րաշ­խիք­ներ չեն տա­լիս, ա­պա ռուս­նե­րին կմնա միայն մա­տը «կար­միր կո­ճա­կի» վրա պա­հել, այդ ըն­թաց­քում նաեւ մի քա­նի ան­գամ «Օ­րեշ­նիկ»-նե­րով հար­վա­ծե­լով Կիե­ւին՝ պո­տենց­իալ ռիս­կե­րը նվա­զեց­նե­լու հա­մար: Ու դրա­նից հե­տո էլ դեռ հարց է ա­ռա­ջա­նա­լու՝ իսկ ի՞նչ է լի­նե­լու մի­ջու­կա­յին զեն­քի չտա­րած­ման պայ­մա­նագ­րի հետ:

­Կարճ ա­սած, չա­փա­զանց բարդ եւ բազ­մա­շերտ խաղ է ծա­վալ­վել, ա­վե­լի կոնկ­րետ՝ բրի­տա­նա­ցի­նե­րը կա­րո­ղա­ցան դրան հաս­նել: Բայց նաեւ կա դրա լու­ծու­մը, այդ թվում՝ Թ­րամ­փը կա­րող է պար­զա­պես հետ քաշ­վել ուկ­րաի­նա­կան թե­մա­տի­կա­յից՝ հայ­տա­րա­րե­լով՝ ով ինչ ա­նի, չենք խառն­վե­լու: Կամ երկ­րորդ տար­բե­րա­կը. Կիե­ւի է­լի­տա­յի վրա պետք է ի­րա­կա­նաց­նի այն մասշ­տաբ­նե­րի հար­ձա­կում, որ նրանք մո­ռա­նան ա­մեն մի բրի­տա­նա­կան ծա­ռա­յութ­յան մա­սին՝ դառ­նա­լով Թրամ­փին հլու հնազանդ: Ու շատ նման է, որ այդ հար­ցի պա­տաս­խանն ար­դեն այս­օր-վա­ղը կլի­նի: