Դրամաշնորհները ազդեցություն կունենան արդեն 2026 ձմռանը և կաջակցեն իշխանությունների վերարտադրմանը

Քաղաքագետ Կարապետ Պողոսյանը գրում է. 

50.000֊ից մինչև 500.000 ընդհանուր 3.860.000 դոլլար, ահա այսքան դրամաշնորհ է հատկացրել Հայաստանյան ՀԿ֊ներին շուրջ 26 ծրագրի համար ամերիկյան <<Ժողովրդավարության Ազգային Հիմնադրամը (NED)>>։ 

Դրամաշնորհների անվանակարգերը բավականին գրավիչ են, առաջին հայացքից շատ կարևոր, բայց արդյո՞ք սրանք որևէ դրական ազդեցություն կունենան Հայաստանյան ներքին կյանքի վրա, թե էլ ավելի կխթանեն կառավարիչների բռնապետական գործողությունները և ավելի կխորացնեն ներհասարակական կյանքի թունավորումն ու պառակտումը։

Դրամաշնորհները տրամադրվել են 2025թ, բայց իրենց գործնական ազդեցությունը կունենան արդեն 2026 ձմռանը և բնականաբար աջակցելու են իշխանությունների վերարտադրմանը և նպաստելու են Հայաստանի պետականության վերջնական քայքայմանը և թուրք֊ադրբեջանական շահերին տարածքային և քաղաքական զիջումներին։

Թեման շատ ծավալուն է և ավելի մանրամասն կխոսեմ իմ առաջիկա եթերներից մեկում, բայց այս պահին նշեմ մի քանի փաստ Ժողովրդավարության Ազգային Հիմնադրամի մասին (NED)։ Սա մի հիմնադրամ է, որը ստեղծվել է 1983 թվականին՝ ԱՄՆ Կոնգրեսի նախաձեռնությամբ՝ «ժողովրդավարության և ազատության տարածման» նպատակով։ Թեև պաշտոնապես այն ներկայացվում է որպես անկախ ոչ կառավարական կառույց, հիմնադրամի հիմնական ֆինանսավորումը գալիս է ԱՄՆ կոնգրեսական բյուջեից և USAID-ի միջոցներից, ինչի պատճառով տարբեր երկրներում NED-ը ընկալվում է որպես ԱՄՆ արտաքին քաղաքականության գործիք։

Հիմնադրամի համահիմնադիր Ալեն Վայնշտեյնը 1991-ին հայտարարել է.

«Մեր գործունեության մեծ մասը նախկինում ԿՀՎ-ի աշխատանքն էր»։ NED-ի նախագահը`ազգությամբ հրեա Կարլ Գերշմանն իր հերթին բացատրել է, որ հիմնադրամը ստեղծվել է, որպեսզի «ժողովրդավարական կազմակերպությունները չստանան ուղղակի ֆինանսավորում ԿՀՎ-ից»։

NED-ը բացահայտորեն աջակցել է մի շարք քաղաքացիական շարժումների․

 • Լեհաստանի «Սոլիդարություն»

 • Չեխոսլովակիայի «Խարտիա 77»

 • Սերբիայի «Օտպոր!»

Հետխորհրդային տարածքում հիմնադրամը ֆինանսավորել է Ռուսաստանի մի շարք կազմակերպություններ՝ տարեկան մինչև 5 միլիոն դոլար։

2004 թ․ հիմնադրամը Ռեյգան–Ֆասելի դրամաշնորհը շնորհեց չեչեն սեպարատիստ Իլյաս Ախմադովին, ում Մոսկվան ներկայացնում էր որպես «ահաբեկչության հանցակից»՝ նշելով նրա կապերը Մասխադովի և Շամիլ Բասաևի հետ։

NED-ը ֆինանսավորել է նաև «Ռուս–չեչենական բարեկամության ընկերություն» կազմակերպությունը, որը աջակցում էր Չեչնիայի սեպարատիստականներին։

2011-ին WikiLeaks-ի հրապարակումները ցույց տվեցին, որ NED-ը աջակցել է Մերձավոր Արևելքի երիտասարդական շարժումներին, որոնք առանցքային դեր ունեցան Արաբական գարնան հեղափոխությունների ընթացքում։

2015 թ․ հուլիսին Ռուսաստանի գլխավոր դատախազությունը NED-ը ճանաչել է անցանկալի կազմակերպություն, հայտարարելով, որ նրա ծրագրերը «սպառնում են երկրի սահմանադրական կարգին»։ Հիմնադրամը առաջին ամերիկյան կազմակերպությունն է, որը ներառվել է այդ ցուցակում։

Հատկանշական է ֆոնդի խորհրդի կազմը`նախկին կոնգրեսական, ՆԱՏՕ-ի զորքերի նախկին հրամանատար, Պաշտպանության նախկին նախարար, ԱՄՆ-ի պետքարտուղարի հետախուզության գծով նախկին օգնական և Թուրքիայում ԱՄՆ-ի նախկին դեսպան, նախկին սենատոր և ազգային անվտանգության գծով նախագահական խորհրդի նախկին անդամ:

                                                          շարունակելի...

Հետևեք մեզ նաև տելեգրամում՝

Ներբեռնեք Iravunk հավելվածը և եղեք միշտ տեղեկացված՝