ՓԱՇԻՆՅԱՆՆ ԱՅԴՊԵՍ ԷԼ ԹԵՀՐԱՆԻՆ ՉԻ ՀԱՄՈԶԵԼ, ՈՐ «ԹՐԱՄՓԻ ՈՒՂԻՆ» ՎՏԱՆԳ ՉԷ

Ուկ­րաի­նա­յի հետ կապ­ված ներ­կա բա­նակ­ցա­յին գոր­ծըն­թա­ցը մեկ ու­շագ­րավ փաստ եւս ա­նուղ­ղա­կիո­րեն ջրի ե­րես հա­նեց: Այ­սինքն, այն տպա­վո­րութ­յունն է, որ ա­մե­րի­կա­ցի­ներն Ուկ­րաի­նա­յի եւ զու­գա­հեռ Եվ­րո­պա­յի հետ բա­նակ­ցում են ոչ միայն ի­րենց, այլ նաեւ՝ ռուս­նե­րի ա­նու­նից: Մե­կը նույ­նիսկ կա­տա­կեց, որ բեռ­լին­յան բա­նակ­ցութ­յուն­նե­րում «ԱՄՆ-ն­ եր­կու հիմ­նա­կան պատ­վի­րակ ու­նի՝ Ո­ւիտ­կո­ֆը եւ Քուշ­նե­րը, որ­պես­զի մե­կը բա­նակ­ցի Վա­շինգ­տո­նի, մյու­սը՝ Մոսկ­վա­յի կող­մից»:

Ա­մեն դեպ­քում, ներ­կա ի­րո­ղութ­յուն­նե­րը հու­շում են, որ կա´մ՝ ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րը ոչ միայն լիո­վին հաս­կա­ցել եւ ըն­դու­նել են Մոսկ­վա­յի դիր­քո­րո­շու­մը, այլ նաեւ միան­գա­մայն վստահ են, որ կա­րող են բա­նակ­ցա­յին այն­պի­սի մա­կար­դակ պա­հել, ո­րը հաս­տատ ըն­դու­նե­լի կլի­նի Մոսկ­վա­յի հա­մար: Կա´մ­ երկ­րորդ տար­բե­րա­կը, որն ա­վե­լի հա­վա­նա­կան տեսք ու­նի: Այն է՝ ա­մե­րիկ­յան կող­մը մին­չեւ իսկ Թ­րամ­փի մա­կար­դա­կով զու­գա­հեռ կա­պի մեջ  է Մոսկ­վա­յի հետ՝ ի­րենց բա­նակ­ցա­յին գոր­ծո­ղութ­յուն­նե­րը հըն­թացս սինխ­րո­նի­զաց­նե­լով ռուս­նե­րի հետ: Իսկ դա կնշա­նա­կի, որ Մոսկ­վա­յին եւ Վա­շինգ­տո­նին հա­ջող­վել է ի­րենց երկ­կողմ հա­րա­բե­րութ­յու­նն­երում հաս­նել շատ ա­վե­լի բարձր մա­կար­դա­կի, քան ըն­դուն­ված է հա­մա­րել: Ընդ ո­րում, ե­րեկ Թ­րամ­փը եւս կես­բե­րան ակ­նար­կեց նման սերտ կա­պի մա­սին՝ հայտ­նե­լով նաեւ Պու­տի­նի հետ ու­նե­ցած հե­ռա­խո­սազ­րույ­ցի մա­սին, ո­րը, ի դեպ, պաշ­տո­նա­պես չէր ներ­կա­յաց­վել:

Կարճ ա­սած, ե­թե ըն­դու­նեք, որ Վա­շինգ­տոնն ու Ռու­սաս­տանն ի­րոք հա­սել են այն մա­կար­դա­կին, որ կա­րող են ըն­թաց­քում սինխ­րո­նի­զաց­նել աշ­խա­տան­քը, ա­պա կա նաեւ այն հար­ցը, թե դա միայն ուկ­րաի­նա­կան ուղ­ղութ­յա՞նն է վե­րա­բե­րում, թե՞ նաեւ այն մ­յուս գո­տի­նե­րին, որ­տեղ մինչ այս ռուս-ա­մե­րիկ­յան սուր հա­կա­սութ­յու­ններ-հա­կա­մար­տութ­յուն­ներ էին ըն­թա­նում: Ու խոսքն այս դեպ­քում նաեւ կով­կաս­յան տի­րույ­թի, ա­սենք նաեւ՝ Մեր­ձա­վոր Ա­րե­ւել­քի մա­սին է, հատ­կա­պես՝ Ի­րա­նի:

Ա­մեն դեպ­քում, վեր­ջին ա­միս­նե­րին մեկ բան հաս­տատ է՝ Թեհ­րա­նի հետ այն ծայ­րա­հեղ սուր հա­մա­կար­տութ­յու­նը, ո­րը Վա­շինգ­տո­նին հասց­րեց Ի­րա­նին օ­դա­յին ռազ­մա­կան գոր­ծո­ղութ­յուն­նե­րի աս­տի­ճա­նի, ներ­կա­յումս գրե­թե նկա­տե­լի չեն: Ճիշտ է, դեռ պար­բե­րա­բար Ի­րան-Իս­րա­յել հար­թա­կում փո­խա­դարձ «հայ­հո­յանք­ներ» հնչում են, բայց այն տպա­վո­րութ­յունն է, որ դա ար­վում է հին սո­վո­րույ­թին, այլ ոչ թե անհ­րա­ժեշ­տութ­յա­նը տուրք տա­լով: Ինչ վե­րա­բե­րում է ԱՄՆ-ին, ա­պա ար­դեն նույ­նիսկ դժվար է հի­շել, թե երբ է Թ­րամ­փը խոս­տա­ցել «ջար­դել-փշրել» Ի­րա­նին: Ու դա առն­վազն «տա­րօ­րի­նակ» է, հաշ­վի առ­նե­լով, որ նո­րից վեր­ջին ժա­մա­նակ­ներս ի­րա­նա­կան աղբ­յուր­ներն ա­մե­նօր­յա ռե­ժի­մով են հայ­տա­րա­րում Մոսկ­վա­յի հետ հա­րա­բե­րութ­յուն­նե­րի զար­գաց­ման, այդ թվում՝ ռու­սա­կան հեր­թա­կան ռազ­մա­կան բեռ­նա­փո­խադ­րող ինք­նա­թի­ռի ժա­ման­ման եւ նման այլ բա­նե­րի մա­սին:

Ն­շա­նա­կո՞ւմ է սա, որ ԱՄՆ-ն ՌԴ-ի հետ նաեւ Ի­րա­նի հետ կապ­ված հստակ պայ­մա­նա­վոր­վա­ծութ­յուն­ներ ու­նի. գո­նե կա­րե­լի է են­թադ­րել: Թե­րեւս նման ակ­նարկ էր պա­րու­նա­կում նաեւ նա­խօ­րեին Ի­րա­նի պե­տա­կան ​​հե­ռուս­տա­տե­սութ­յա­նը տված հար­ցազ­րույ­ցում Սեր­գեյ Լավ­րո­վի հնչեց­րած միտ­քը, որ՝ «Նույ­նիսկ ե­թե մեր հա­րա­բե­րութ­յուն­նե­րը Միաց­յալ Նա­հանգ­նե­րի հետ բա­րե­լավ­վեն, մենք չենք հրա­ժար­վի Ի­րա­նից»: Ու, հաս­կա­նա­լի է, դա իր մեծ տրա­մա­բա­նութ­յունն ու­նի. Եվ­րո­պան թե­րեւս եր­կար ժա­մա­նա­կով է փակ­վում Ռու­սաս­տա­նի ա­ռաջ, եւ հա­րա­վա­յին եւ ա­րե­ւել­յան ուղ­ղութ­յուն­նե­րը դառ­նում են հիմ­նա­կան: Ու նկա­տենք, որ հա­րա­վա­յին ուղ­ղութ­յուն աս­վա­ծը, մինչ նույ­նիսկ Ի­րա­նին հաս­նե­լը, նախ Հա­րա­վա­յին Կով­կաս է են­թադ­րում:

Ա­հա այս ֆո­նին, Թեհ­րա­նը, որ մի ո­րոշ պահ լռութ­յուն է պա­հում, նո­րից հի­շեց «Զան­գե­զու­րի մի­ջանց­քի» թե­ման: Այս­պես, Գե­րա­գույն ա­ռաջ­նոր­դի մի­ջազ­գա­յին հար­ցե­րով խորհր­դա­կանն Ի­րա­նում Հա­յաս­տա­նի դես­պա­նին փո­խան­ցեց այն միտ­քը, որ Ի­րանն ի սկզբա­նե դեմ է ե­ղել, այս­պես կոչ­ված, «Զան­գե­զու­րի մի­ջանց­քին», Թեհ­րա­նը մեր­ժում է տա­րա­ծաշր­ջա­նա­յին երկր­նե­րի սահ­ման­նե­րի ցան­կա­ցած փո­փո­խութ­յուն, հաս­նե­լով նրան, որ նաեւ այն տար­բե­րա­կը, ո­րի մա­սին խոս­վում է, նո­րից ա­նըն­դու­նե­լի է Թեհ­րա­նի հա­մար. «Այդ մի­ջանց­քը կա­րող էր ա­պա­հո­վել ՆԱՏՕ-ի ներ­կա­յութ­յունն Ի­րա­նի հյու­սի­սում, ին­չը անվ­տան­գութ­յան լուրջ ռիս­կեր կստեղ­ծեր Ի­րա­նի հյու­սի­սա­յին շրջան­նե­րի եւ Ռու­սաս­տա­նի հա­րա­վի հա­մար»: Կարճ ա­սած, որ Ի­րա­նի պատ­կե­րաց­մամբ «Թ­րամ­փի ու­ղի» կոչ­վա­ծը, ըստ էութ­յան, նույն «Զան­գե­զու­րի մի­ջանցքն» է, միայն փո­փոխ­ված ան­վա­նու­մով: «Ի­րա­նը դեմ է Ադր­բե­ջա­նի եր­կու հատ­ված­նե­րը միաց­նող Հա­րա­վա­յին Հա­յաս­տա­նով տա­րան­ցիկ մի­ջանցք ստեղ­ծե­լու ԱՄՆ նա­խա­գահ Դո­նալդ Թ­րամ­փի ծրագ­րին՝ այն հա­մա­րե­լով սպառ­նա­լիք իր անվ­տան­գութ­յան հա­մար»,- ա­սել է Վե­լա­յա­թին:

Կարճ ա­սած, ե­թե դեռ էն գլխից Նի­կո­լը գո­ռում էր, թե կգնա, Թեհ­րա­նին եւ Մոսկ­վա­յին կհա­մո­զի, որ «Թ­րամ­փի ու­ղի» կոչ­ված նա­խա­գի­ծը (ո­րով, ի դեպ, շատ ա­վե­լի ո­գե­ւոր­ված են խո­սում Թուր­քիան, Ադր­բե­ջա­նը եւ Եվ­րո­պան, քան ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րը) ըն­դա­մե­նը կո­մու­նի­կացիոն ծրա­գիր է, ոչ մի վտանգ հա­րե­ւան­նե­րի հա­մար չի պա­րու­նա­կում: Ու հի­մա ու­նենք այս պատ­կե­րը՝ Թեհ­րա­նը դա իր եւ Մոսկ­վա­յի հա­մար հա­մա­րում է լրջա­գույն վտանգ: Իսկ դա են­թադ­րում է պա­տաս­խան, ե­թե նա­խա­գի­ծը փոր­ձեն տե­ղա­փո­խել գործ­նա­կան հար­թութ­յուն:

Չ­նա­յած, ռուս-ա­մե­րիկ­յան հա­րա­բե­րութ­յու­ննե­րի ներ­կա տրանս­ֆոր­մա­ցիա­նե­րի ֆո­նին շեշ­տադ­րում­նե­րը, թե­րեւս, փոխ­վում են: Այ­սինքն, Թ­րամ­փը շա­րու­նա­կե­լո՞ւ է հա­մա­ռել, որ «Թ­րամ­փի մի­ջանցք» աս­վա­ծը պետք է լի­նի: Կամ, ե­թե պետք է լի­նի, հնա­րա­վո՞ր է, որ դրա օ­պե­րա­տո­րը դառ­նան ռուս­նե­րը: Այ­սինքն, այս ուղ­ղութ­յամբ, առ­հա­սա­րակ, կա՞ն ռուս-ա­մե­րիկ­յան պայ­մա­նա­վոր­վա­ծութ­յուն­ներ: Թե­րեւս, ուկ­րաի­նա­կան ուղ­ղութ­յամբ զար­գա­ցում­նե­րը տա­լու են նաեւ մեզ հա­մար կեն­սա­կան այդ հար­ցե­րի պա­տաս­խան­նե­րը եւս:

Հետևեք մեզ նաև տելեգրամում՝

Ներբեռնեք Iravunk հավելվածը և եղեք միշտ տեղեկացված՝