Լեւոն Արոնյանը` Ֆիշերի շախմատի աշխարհի չեմպիոն...

Երկու տարի անընդմեջ` 2005-ին և 2006-ին, մարզական լրագրողների հարցմամբ ճանաչվել է Հայաստանի լավագույն մարզիկ: 2012-ի մայիսի 1-ի դրությամբ անհատական վարկանիշով աշխարհի 2-րդ շախմատիստն է եղել։ 2024թ. ՖԻԴԵ֊ի 50֊ամյակի տոնակատարության ժամանակ արձանագրվել է, որ Հայաստանի շախմատի հավաքականը Լևոն Արոնյանի գլխավորությամբ ուժեղագույն է եղել վերջին 50֊տարվա ընթացքում։ 2025թ. Էլ Լևոն Արոնյանը Ֆիշերի շախմատի առաջնության շրջանակներում երկու անգամ հաղթել է աշխարհի ուժեղագույն շախմատիստ Մագնուս Կառլսենին և դարձել է հաղթող։ Արոնյանն ու նրա ընտանիքը մեծ հայրենասեր են և ամեն ինչ արել են հայի ու Հայաստանի պատիվը բարձր պահելու և Հայաստանն աշխարհին ճանաչելի դարձնելու համար։ Նրա մայրն էլ` տիկին Սեդա Ավագյանը (Արոնովան) վերցրենելով իր` հրեա ամուսնու ազգանունը, ամեն ինչ արեց սակայն, որ Լևոնը հայկական ազգանուն կրի և Հայաստանն ու հային ներկայացնի աշխարհին։

 

Լևոն Արոնյանը լինելով սիրված իր ժողովրդի կողմից, սակայն վերջին տարիներին լինելով չգնահատված ու չարժևորված այս իշխանությունների կողմից, վիրավորված հեռացավ Հայաստանից և ներկայումս խաղում է ԱՄՆ-ի դրոշի ներքո։ Ցավոք, մեր տաղանդները գնահատված չեն իրենց հայրենիքում և ստիպված դրսում, օտար երկրներում են փորձում դրսևորվել իրենց աստվածատուր շնորհները, իրենց տաղանդը։ Մեր ազգակիցներից շատ երևելիներ էլ իշխանությունների կողմից անհասկանալիորեն անցանկալի անձ են ճանաչված և նույնիսկ հնարավորություն չունեն լինել իրենց հայրենիքում։ Վերջերս էլ իմ հայրենակիցներից լեգենդար բժիշկ` Արտավազդ Սահակյանը անժամանակ սրտի կաթվածից մահացավ։ Ի՞նչ իմանաս մի գուցեև այս իշխանությունների կողմից վերջին տարիներին չգնահատված լինելը, հետապնդումները նվաստացումն ու հալածանքները դարձան նրա մահվան պատճառ։ Իսկ մեր մյուս համերկրացին, Փաշիկ Ալավերդյանը, ով Հայաստանի ծանրամարտի տղամարդկանց հավաքականի գլխավոր մարզիչն էր և աշխարհում մեծ հռչակ է վայելում` իշխանություններն ազատել են աշխատանքից։ Մարդ, ում` գլխավոր մարզչի պաշտոնում աշխատած 10 տարիներին Հայաստանը աննախադեպ ցուցանիշներ է գրանցել։ Տարբեր մրցաշարերում այդ տարիներին ծանրամարտի թիմը Հայաստան է բերել 835 մեդալ, որից 5֊ը` աշխարհի առաջնության չեմպիոնի, 5֊ը` օլիմպիական խաղերի փոխչեմպիոնի, իսկ տասնյակ մեդալներ` Եվրոպայի չեմպիոնի։ Այս տարի էլ փոքրիկ Հայաստանը ծանրամարտի աշխարհի առաջնությունում թիմային հաշվարկով գրավել է պատվավոր երրորդ տեղը։ Այդպես էլ չհասկացանք, ափսոս, որ մեծերը, անհատականություններն ու երևելիներն են ներկայացնում Հայաստանն աշխարհին, որ մենք բոլորս նրանց տաղանդի ու ստեղծագործական մտքի արգասիքն ենք վայելում։

 

Չի՛ կարող հերոսներ, նվիրյալներ ու տաղանդներ ծնել մի ազգ, որը չի գնահատում իր արժանավորներին։ Իսկ Նոյեմբերյանի ժողովուրդն էլ պատվախնդիր, խիզախ ու հայրենասեր ժողովուրդ է և իր արժանավոր համերկրացիներով, զավակներով ոչ միայն հպարտանալ գիտի, այլ նաև նրանց պատիվն ու արժանապատվությունը պաշտպանել ու նրանց տեր կանգնել գիտի։