ՆԻԿՈԼԱՍՈՐՈՍԱԹՈՒՐՔԵՐԻ ՎԵՐՋԻՆ ՃԻԳԵՐԸ
Վերլուծություն(Կարդա՛լ բջջային տարբերակը)
Դեռ տասնամյակներ առաջ Լեռ Կամսարը մարգարեական խոսքեր էր գրել. «Մենք այս իշխանության տակ ապրելով անանկ մեծ դժբախտության մեջ ենք ինկեր, որ մնացյալ համայնական թշվառություններն` երկրաշարժ, սով, պատերազմ, հրդեհ, եթե երջանկություն չեն` չեն ալ վախեցներ մեզի»: Եվ իրոք, բնությանն ու մարդկությանը տակավին անհայտ է ավելի մեծ աղետ, քան ՔՊ-ական խունտան, որն ավելի վտանգավոր է, քան բոլոր թշնամիներն ու բնական եւ տեխնածին աղետները` միասին վերցված:
ՍՈՐՈՍԸ, ԱԼԻԵՎԸ ԵՎ 2018-Ի ԱՂԵՏԸ
Անշուշտ, այդ խունտայի վտանգավորությունը բազմապատկում է այնպիսի երեւույթը, ինչպիսին է Սորոսը: Ի դեպ, հունարեն սորոս նշանակում է դագաղ, իսկ 2018-ին սրանք փողոցներով պտտեցնում էին կենդանի մարդկանց համար նախատեսված դագաղներ, եւ 2020-ի ապրիլի 24-ին հազարավոր մարդկանց անունները լուսագրերով գրեցին Ծիծեռնակաբերդի համալիրի քարերին` փաստացի կատարելով կենդանի մարդկանց անունները տապանաքարին գրելու զանգվածային հրեշավոր ծես:
2018-ին եւ դրանից առաջ Սորոսի հիմնադրամի մեծ դերակատարությունը հանրահայտ է, եւ հիշատակվում են մինչեւ 1,5 միլիարդ դոլար ընդհանուր գումարները, որ ծախսվել են իշխանազավթման համար: Եվ դեռ այն ժամանակ բաց շրջանառության մեջ կային Սորոսի լուսանկարները Ալիեւի եւ Էրդողանի հետ: Եվ հիմնավոր կասկածներ եղան, որ այդ հիմնադրամի միջոցով ուղղակիորեն թուրքական եւ ադրբեջանական փող է մտել Հայաստան, մանավանդ, որ թուրքի եւ ադրբեջանցու հետ ողջագուրվելու ծրագրեր իրականացնող ՀԿ-ները, թող ներեն ինձ շները, շնից շատ էին: Իսկ հիմա, երբ փաստաբան Տիգրան Աթանեսյանը դատական կարգով ուզում է փակել տա այդ հիմնադրամը, նաեւ հայտնի դարձավ, որ դա օֆշորային կառույց է, եւ գումարներն այդտեղ մուտք են գործում ոչ թափանցիկ ճանապարհով, եւ պատվերով Սորոսի միջոցով քայքայիչ ծրագրեր իրականացնողների շրջանակն էապես ավելի ընդարձակ է, քան դասական «հավաքական Արեւմուտքը» եւ դասական «հավաքական անգլոսաքսերը»:
Եվ օրինաչափ է, որ այսօր, երբ աշխարհի միաբեւեռությունն այլեւս չկա, Սորոսի դեմ պայքարը մտավ արդեն «ռեալպոլիտիկի» հարթություն: Եվ պատահական չէ, որ այդ պայքարի ավանգարդում հիմա ՀՀԿ-ն է, որն իր փոխնախագահի շուրթերով հրապարակեց այդ ախտածին կառույցը փակելու անհրաժեշտությունը հիմնավորող պատճառների մի մեծ ցանկ: Չկրկնվենք հիմնավորումների մասով, սակայն նշենք սորոսահպատակ Էդմոն Մարուքյանի վերջին կասկածելի առաքելությունը Ստեփանակերտում: Նիկոլ Փաշինյանը հատուկ հանձնարարություններով դեսպան Էդմոն Մարուքյանին գործուղել է Արցախ` ԱԺ խմբակցությունների հետ հանդիպելու: Սակայն, ըստ մամուլում առկա տեղեկատվության, ԱՀ ԱԺ ընդդիմադիր երեք խմբակցությունները` «Արդարություն», Հայ Յեղափոխական դաշնակցություն եւ Արցախի ժողովրդավարական կուսակցություն, համատեղ քննարկել են հարցը եւ մերժել Փաշինյանի բանագնացի հետ հանդիպելու խնդրանքը: Նա հանդիպել է իշխող «Ազատ հայրենիք» եւ Բաբայանի «Միասնական հայրենիք» խմբակցությունների պատգամավորների հետ:
Որոշ տեղեկություններով` Մարուքյանի` ընդդիմադիրների հետ հանդիպելու նպատակը եղել է այն, որ փոխանցի Արցախի հարցում Փաշինյանի վարած քաղաքականության ոչ հրապարակային մեսիջները եւ դրվագները: Այն, որ մեծ ջանքերի արդյունքում Փաշինյանին հաջողվել է Արցախի կարգավիճակի հարցի լուծումը հետաձգել ապագային, երբ կավարտվեն հայ-ադրբեջանական սահմանագծման եւ սահմանազատման աշխատանքները: Խունտան կարծում է, որ սահմանազատումը երկար տարիների հարց է, ուստի այս հետաձգումն իրենց հաղթանակն են համարում, սակայն կասկածելիորեն Էդմոնի` Արցախ մեկնելու առթիվ չկա վայնասուն Բաքվում: ՍԴ աշխատակազմի նախկին ղեկավար Էդգար Ղազարյանի կարծիքով` Մարուքյանը ոչ միայն Նիկոլի, այլեւ Ալիեւի հատուկ բանագնացն է:
Ինչ վերաբերում է ՔՊ-ում առկա բազում սորոսականներին, ապա նման է, որ նրանք մտածում են «վառված» Նիկոլին մեկ ուրիշով փոխարինելու եւ այդպիսով սեփական լծակները պահելու մասին, սակայն շաբաթը կարծես ուրբաթից շուտ է գալիս: Լոս Անջելեսում Զարեհ Սինանյանին եւ հետն էլ` Նիկոլին «շան օրը» դնելը սոսկ ամերիկահայության լոկալ հարց չէ, այլ` ցուցանիշ, որ ցանկացած երկրում Նիկոլն ապաստանելու եւ դավաճանության վարձքը վայելելու տեղ չունի: Հետեւաբար` անկյուն քշված առնետի պես ատամներով կառչելու է իշխանությունից, զի առանց իշխանության նրան կոտրված լումայի գին տվող չի լինի ոչ մի տեղ:
ԼԱՎՐՈՎՆ ԷԼ ՆԻԿՈԼԻ ԱՐՑՈՒՆՔՆԵՐԻՆ ՉԻ ՀԱՎԱՏՈՒՄ
Մեդիամագնատ Արամ Գաբրիելյանովը` որպես ռուսական վերնախավի խոհանոցից քաջատեղյակ մարդ, մանրամասներ է հրապարակել, թե խունտան ինչպես է փորձել աջակցող հայտարարություններ կորզել սկզբում Վոլոդինից, իսկ հետո Լավրովից: Սակայն ռուս բարձրաստիճանները անհաղորդ մնացին Նիկոլի աղիողորմ աղաչանքներին եւ չեզոքություն պահպանեցին ՀՀ ներքաղաքական իրավիճակի հարցով: Իսկ ԱՄՆ-ի եւ ԵՄ-ի համար գնալով ավելի դժվար է դառնում աչք փակելը խունտայի ոճրագործությունների վրա:
Իհարկե, Օմեգա արտգործնախարարին բացարձակ անհետաքրքիր էր իր ռուս գործընկերոջ հետ հանդիպումից հայկական շահերից բխող որեւէ արդյունք ստանալը, եւ այցի հետքերով անմխիթար արդյունքների հանրագումարը ներկայացրեց Արմեն Աշոտյանը: Դա կներկայացնենք սեղմագիր թեզերով.
- Նիկոլ Փաշինյանի պատճառով ի հայտ է եկել արցախյան հակամարտության կարգավորման նոր փուլային տարբերակ:
- Նախկինում` տարածաշրջանային հարաբերությունների կծիկը հայ-ադրբեջանական եւ արցախյան, մի փաթեթ էր` հայ - ադրբեջանական հարաբերություների կարգավորման հիմքում ընկած էր Արցախի հարցի լուծման խնդիրը:
- Հիմա նիկոլենք փորձում են հայ-ադրբեջանական հարաբերությունները կարգավորել եւ Արցախին թողնում են անտեր, պատանդ Ադրբեջանին:
- Նիկոլն ասում է` ռուսներ, ձեզ պե՞տք է Արցախը, մտահոգվա՞ծ եք Արցախով, վերցրեք, ինձ պետք չի:
- Հայ-ադրբեջանական պրոցեսը տանում են Մոսկվայում, Բրյուսելում, բայց արցախյան հարցի դեպքում ասում են` Մինսկի խմբի համանախագահների տիրույթում է:
- Ֆորմալ առումով ճիշտ է:
- Իրականում հիմա ՄԽ աշխատանքը պարալիզացված է, ուստի այս իշխանությունը ստեղծում է լեգիտիմ պատրանք, թե երբ ՄԽ վերականգնվի, թող զբաղվի Արցախի հարցով, իսկ մինչ այդ ադրբեջանական ագրեսիան որպես թարախ պահվելու է արցախյան խնդրի տակ:
- Պաշտոնական Երեւանը շտապում է Արցախից «ձեռքերը լվանալու» եւ պատրաստ է նետվել ցանկացած գեոպոլիտիկ «միջնորդի» գիրկը:
Բնականաբար, միանգամայն ճիշտ էր ընդդիմության որոշումը երկու անգամ երթով «հյուր» գնալ Լավրովին` սկզբում ԱԳՆ, հետո հյուրանոցի մոտ, եւ փոխանցել այն ուղերձը, որ Նիկոլի խունտան չի ներկայացնում հայ ժողովրդին եւ Հայաստանի Հանրապետությունը: Հրապարակավ ՌԴ արտգործնախարարը դրան չարձագանքեց, սակայն փաստ է, որ նրա հետ ժամանած ռուս լրագրողները գնացին Ֆրանսիայի հրապարակ: Այսինքն` ռուսական լրատվադաշտում ականատես ենք լինելու Դիմադրության շարժման լուսաբանման շեշտակի աճի:
Իսկ ԱԺԲ-ն, որ խոստանում էր «հուժկու ակցիա» Լավրովի այցի դեմ, խայտառակ եղավ: Ամբողջը` ե՛ւ պաստառներով, ե՛ւ վանկարկումներով, զուտ հայհոյախոսություն էր, այդ թվում` ՌԴ նախագահի հասցեին սեռական հայհոյանքի տեսքով: Մեկ ուրիշ դետալ` որպես ռադիկալ աջակողմյան ազգայնականներ ներկայացող ԱԺԲ-ականները հիմնականում ելույթ էին ունենում ռուսերեն, ինչը քաղաքական գավառամտություն է, քանզի հայերեն ուղերձներն էլ շատ հանգիստ տեղ են հասնում հասցեատիրոջը: Օրինակ` Դիմադրության շարժման հայերեն ուղերձն անկասկած տեղ հասել է: Իսկ ԱԺԲ-ն փաստացի հանդես եկավ ԱՄՆ պատվերը կատարող լուսանցքային հայհոյիչ, եւ ոչ ավելին:
Մինչդեռ ԱԺԲ-ի «տերը» ի դեմս ԱՄՆ փոխպետքարտուղարի տեղակալ Կառա Մաք Դոնալդը ընդդիմության հետ գերադասեց շփվել միանգամայն ավելի հարգալից ֆորմատով, քան ԱԺԲ-ականների, ովքեր սոսկ հանձնարարություն կատարող են:
ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ ԳԱԼԱՋՅԱՆ