«ԵԹԵ ԼԻ­ՆԵՆ Ո­ՐՈՇ ԳՐՈՂ­ՆԵՐ, ՈՐ «ԿՆԵՂ­ՎԵՆ», ԽՈՐ­ՀՈՒՐԴ ԿՏԱՄ ԸՄԲՌ­ՆՈՒ­ՄՈՎ ՄՈ­ՏԵ­ՆԱԼ»

ԿԳՄՍ նա­խա­րա­րու­թյան ե­րաշ­խա­վո­րու­թյամբ` շու­տով  կհրա­տա­րակ­վի Դա­վիթ Սամ­վե­լյա­նի եւ Նա­ի­րա Աբ­րա­հա­մյա­նի հե­ղի­նա­կած «Ժա­մա­նա­կա­կից գրա­կա­նու­թյան քրես­տո­մա­տի­ա­յի» 6 գրքե­րը՝ նա­խա­տես­ված 7-12-րդ դա­սա­րան­նե­րի հա­մար: Թե ժա­մա­նա­կա­կից գրող­նե­րից ով­քեր են հայտն­վել դա­սագր­քե­րի է­ջե­րում, ով­քեր՝ դուրս մնա­ցել, «Իրա­վուն­քը» պար­զեց «Ժա­մա­նա­կա­կից գրա­կա­նու­թյան քրես­տո­մա­տի­ա­յի» հա­մա­հե­ղի­նակ, ար­ձա­կա­գիր ԴԱ­ՎԻԹ ՍԱՄ­ՎԵ­ԼՅԱ­ՆԻՑ:

-Ի՞նչ չափանիշներով են ընտրվել 7-12 դասարանների համար նախատեսված հայ ժամանակակից գրականության քրեստոմատիաների հեղինակներին:

— Գլխա­վոր ու ա­ռաջ­նա­յի­նը ոչ թե հե­ղի­նա­կի ա­նու­նը կամ հայտ­նի­ու­թյունն է ե­ղել, այլ այն, որ ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյուն­նե­րը հա­մա­պա­տաս­խա­նեն տվյալ տա­րի­քի դպրո­ցա­կան­նե­րի հե­տաքրք­րու­թյուն­նե­րին ու լեզ­վամ­տա­ծո­ղու­թյա­նը: Հաշ­վի չի առն­վել, թե հե­ղի­նակն ինչ մի­ու­թյան ու կազ­մա­կեր­պու­թյան ան­դամ է, որ­տեղ է հրա­տա­րակ­վում, մա­մու­լում ինչ հա­ճա­խա­կա­նու­թյամբ է ե­րե­ւում եւ այլն: Բո­լոր հե­ղի­նակ­նե­րը  հրա­տա­րակ­չու­թյան կող­մից ստա­ցել են պաշ­տո­նա­կան նա­մակ (նրանք, ով­քեր մեր կող­քին չեն, նա­մակն ու­ղարկ­վել է ժա­ռանգ­նե­րին): Ե­ղել են հե­ղի­նակ­ներ, ո­րոնք չեն ար­ձա­գան­քել: Նա­մա­կում մա­նա­րա­մասն ներ­կա­յաց­ված են ե­ղել ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյուն­նե­րը նե­րա­ռե­լու չա­փա­նիշ­նե­րը, այն է` դրանք պետք է ի­րենց բո­վան­դա­կու­թյամբ, զգա­յա­կան դրսե­ւո­րում­նե­րով, կրթա­դաս­տի­ա­րակ­չա­կան խոր­քայ­նու­թյամբ դառ­նան ըն­թեր­ցո­ղի հո­գին ու միտ­քը զար­գաց­նող լա­վա­գույն ու սի­րե­լի ըն­կեր: Այ­սինքն` միտ­ված ընտ­րել ենք այն­պի­սի գոր­ծեր, ո­րոնք պետք է դառ­նան գրա­կա­նու­թյան դա­սագր­քում նե­րառ­ված ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյուն­նե­րը լրաց­նողն ու շա­րու­նա­կո­ղը: Յու­րա­քան­չյուր դա­սա­րա­նի հա­մար ա­ռան­ձին գիրք է, ո­րի ծա­վա­լը, ի դեպ, սահ­մա­նա­փակ է, այ­սինքն՝ չէ­ինք կա­րող եւ չպետք է կազ­մե­ինք գիրք, ո­րը 400-500 էջ ու­նե­նար: Ան­գամ դա­սագր­քե­րը եր­կու մա­սի են բա­ժան­ված, որ­պես­զի հար­մար ու թե­թեւ լի­նեն ա­շա­կերտ­նե­րի հա­մար:

— Այն փաս­տը, որ ո­րոշ ժա­մա­նա­կա­կից գրող­ներ դուրս են մնա­ցել քրես­տո­մա­տի­ա­նե­րի ցան­կից, մտա­վա­խու­թյուն չու­նե՞ք, որ խո­սակ­ցու­թյուն­նե­րի տե­ղիք կտա:

— Եթե լի­նեն ո­րոշ գրող­ներ (հաս­տատ կլի­նեն), որ «կնեղ­վեն», թե ի­րենց ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյու­նը ա­վե­լի ար­ժա­նի է ե­ղել, բայց չի ընդգրկ­վել, խոր­հուրդ կտամ ըմբռ­նու­մով մո­տե­նան բո­ղո­քե­լուց ա­ռաջ եւ կի­սեն ի­րենց գրչա­կից ըն­կեր­նե­րի ու­րա­խու­թյու­նը (թե­պետ ու­րա­խա­նա­լու կամ տխրե­լու ա­ռիթ չէ սա, այլ փորձ` ժա­մա­նա­կա­կից գրա­կա­նու­թյու­նը մո­տեց­նել դպրո­ցին): Նե­րառ­ված հե­ղի­նակ­նե­րի ա­նուն­նե­րը ամ­բող­ջա­պես հայտ­նի կդառ­նան, երբ ար­դեն սեպ­տեմ­բե­րին գրքե­րը հրա­տա­րակ­ված կլի­նեն, բայց նշեմ, որ հե­ղի­նակ­նե­րի մի մա­սը լայն ճա­նա­չում ու­նի, մի մա­սին մի­գու­ցե շա­տե­րը չի­մա­նան: Գրա­կա­նու­թյու­նը սու­բյեկ­տիվ բան է, այն­պես որ, ան­կախ ըն­թեր­ցո­ղը ո­րե­ւէ գրո­ղի կամ ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյուն հա­վա­նել-չհա­վա­նե­լու իր մո­տե­ցու­մը որ­պես աք­սի­ոմ կամ հա­վա­տո հան­գա­նակ թող չփող­փո­ղեց­նի: Ես չգի­տեմ՝ ով է «տխրել» կամ «ուրա­խա­ցել», որ ընդգրկ­ված չէ: Ե­թե ա­մեն ինչ լավ լի­նի, մի­գու­ցե այս ծրա­գի­րը շա­րու­նա­կու­թյուն ու­նե­նա:

ՆՈՒ­ՆԵ ԶԱ­ՔԱ­ՐՅԱՆ

Այս թեմայով Կրթություն չստացած ինտերնետային «աստղի» խոսքին այսօր ավելի շատ են կարեւորություն տալիս. ԴԱՎԻԹ ՄՇԵՑԻ Նոր ազատագրական պայքարի սկիզբ եմ ակնկալում՝ ներկայիս իշխանության դեմ. Դավիթ Սահակյանց Հայաստանի շուրջ օղակը սեղմվում է, Փաշինյանը շտապում է չեզոքացնել քաղաքական օպոնենտներին. Ֆիդանյան Եթե անգամ մեկ քաղբանտարկյալ կա, ուրեմն՝ թերանում ենք նրանց ազատ արձակման պայքարում. Ֆիդանյան (ԱՆՈՆՍ) Ինչքան զիջես, այնքան ուզելու են. ԴԱՎԻԹ ՄՇԵՑԻ