Ինչ է կանգնած օտարերկրյա կապիտալի ներգրավման ղազախական մոդելի ետեւում․ օգտակար տեղեկություններ բոլորի համար

Ղազախստանը Եվրասիական տնտեսական միության եւ ՀԱՊԿ անդամ է։ Այս երկու ինտեգրացիոն եւ ռազմաքաղաքական բլոկներին մասնակցում է նաեւ Հայաստանի Հանրապետությունը։ Հայաստանն ու Ղազախստանը դաշնակիցներ են նշված առնվազն երկու կազմավորումներում։

Չէր խանգարի հայ ընթերցողին ավելի լավ ճանաչել Ղազախստանն ու ծանոթանալ նրա առանձնահատկություններին, իսկ հայկական էլիտաներին ուսումնասիրել ղազախական տնտեսական մոդելը՝ վերցնելով հնարավորինս դրական փորձ։

Եվ այսպես, սկզբում մի քիչ ներածական վերլուծություն կտանք, եւ միաժամանակ կպատասխանենք այն հարցին, թե «ինչպիսին է Ղազախստանը պոտենցիալ ներդրողի աչքերում»։

Ղազախստանը բնական հանքանյութերով հարուստ երկիր է։ Աշխարհում ուրանի խոշորագույն արտադրողն է, քրոմի, կապարի եւ ցինկի պաշարներով աշխարհում 2-րդ տեղում է, մանգանի պաշարներով աշխարհում 3-րդ տեղում է, պղնձի պաշարներով աշխարհում 5-րդ տեղում է, ածուխի, երկաթի եւ ոսկու պաշարներով աշխարհում լավագույն 10-րդն է եւ այսպես շարունակ։

Ղազախստանը տրանսպորտային հաղորդակցիչ է Եվրոպայի եւ Ասիայի միջեւ: Իսկ մոդիֆիկացված տարբերակով, ոչ առանց չինական «Մեկ գոտի ՝ մեկ ուղի» նախաձեռնության, արեւելյան եւ հյուսիսարեւելյան Եվրասիան կապում է Աֆրիկայի հետ։ Ցամաքային, օդային, եւ նույնիսկ ծովային ճանապարհներով իրար է միացնում 1 միլիարդ մարդ նեգրավվածությամբ առեւտրային շուկա։

Օրինակ, Ղազախստանի տրանսպորտային դերի օգտակարության մասին ավելի վառ է վկայում այն փաստը, որ երկրին բաժին է ընկնում Չինաստանի եւ Եվրոպայի միջեւ տարանցիկ ցամաքային փոխադրումների 70 տոկոսը: Ընդ որում, հետաքրքիր է, որ նման ուղին 3 անգամ ավելի արագ է համեմատած ծովայինի։

Երկրում գործում է առանց վիզայի ռեժիմ աշխարհի ավելի քան 77 երկրների, այդ թվում ՝ ՏՀԶԿ-ի բոլոր երկրների քաղաքացիների համար։ Բառացիորեն այս տարվա հուլիսին ցուցակը համալրել են Չինաստանը, Հնդկաստանը եւ Իրանը։

Ինչ վերաբերում է գլոբալ ներդրումային վարկանիշներին, ապա "DoingBusiness 2020" -ը Ղազախստանին շնորհել է 25-րդ տեղը՝ մեծապես գնահատելով մինորիտար ներդրողների իրավունքների պաշտպանության եւ պայմանագրերի պահպանման չափանիշները:

Իսկ DiIntelligence զեկույցում այս կենտրոնական ասիական երկիրը առաջն տեղն է զբաղեցրել «ապագայում ծախսերի արդյունավետության համար արտադրական հզորությունների 2018/19 տարի»։

UNCTAD-ի տվյալներով ՝ Կենտրոնական Ասիայի երկրներում ներդրումների գրեթե 60 տոկոսը բաժին է ընկնում Ղազախստանին:

Բացի այդ, դեռեւս էքսպո 2017 ցուցահանդեսի անցկացումից հետո, նույն տարածքում Ղազախստանը ձեռք է բերել մի ամբողջ միջազգային ֆինանսական կենտրոն, ներկայումս գործող, այսպես կոչված, «անգլիական իրավունքի» ռեժիմի, անկախ դատարանների ինստիտուտի հետ, Միջազգային արբիտրաժային կենտրոնի առկայությամբ, որը երաշխավորում է կողմերի իրավունքների արդարությունն ու պաշտպանությունը: Բիզնեսին այստեղ տրամադրում են հարկային արտոնություններ մինչեւ 50 տարի, պարզեցված արժութային, վիզային եւ աշխատանքային ռեժիմներ։

Անշուշտ, վերը նշված շատ ակնհայտ առավելությունները կարող են չքանալ, եթե բուն երկրում չլինի քաղաքական եւ տնտեսական կայունություն։

Ղազախստանը շատ ջանասեր է քաղաքական դաշտում անհրաժեշտ հավասարակշռություն ապահովելու հարցում։

Հաջորդ շաբաթ երկիրը պատրաստվում է ընդունել համաշխարհային կրոնների առաջնորդների VII համագումարը, որը տեղի կունենա Քահանայապետ Ֆրանցիսկոս I-ի մասնակցությամբ:

Իր նոր պատմության մեջ Ղազախստանը տարեցտարի արդիականացնում եւ դիվերսիֆիկացնում է իր տնտեսությունը։ Եթե Խորհրդային Միության փլուզումից հետո դրությունը պարտավորեցնում էր շարունակել օգտակար հանածոների պաշարների արդյունաբերական յուրացումը, ապա այժմ առաջնահերթ են բազմաթիվ տարբեր ճյուղեր, ինչպիսիք են սննդի արդյունաբերությունը եւ ագրոբիզնեսը, զբոսաշրջությունը, վերականգնվող էներգիայի աղբյուրները:

Վերջին տարիների բարեփոխումները զգալիորեն պարզեցրել են բիզնեսի գրանցումը։ Օրինակ, բիզնեսի բացման համար Ղազախստանում պահանջվում է ընդամենը 1 օր, իսկ գրանցման համար 3 օր։

2021 թվականին երկիրը գրանցել է ռեկորդային քանակությամբ ներդրումներ հիմնական կապիտալում ՝ 13,2 տրիլիոն տենգե, որը 700 մլրդ դոլարով ավելի է, քան նախքան պանդեմիան:

Մինչդեռ, ներկայումս այդ երկրում գործում են 13 հատուկ տնտեսական գոտիներ և 24 արդյունաբերական գոտիներ, որոնք ներդրողներին ազատում են տարբեր տեսակի հարկերից եւ մաքսատուրքերից:

Նայեք ակտիվ ներդրումային նախագծերի թվերը եւ դրանց իրականացման երկրները: Չինաստանը ներդրել է 34 ընթացիկ նախագիծ, Թուրքիան 32, Ռուսաստանը 20, ԱՄՆ-ը եւ Շվեյցարիան 8-ական, 6-7 Նիդեռլանդներ, Հարավային Կորեա, ԱՄԷ-ն, Գերմանիան եւ Ֆրանսիան:

Կա մեկ անփոփոխ ճշմարտություն, «ներդրողների հիմնական խոչընդոտը փոխըմբռնման բացակայությունն է»։ Ընդհանուր առմամբ, Ղազախստանը լիովին հասկանալի է եւ պարզ, բաց եւ շահավետ համագործակցության համար:

Քաղաքագետ

ԱՇՈՏ ՍԱՐԳՍՅԱՆ

Այս թեմայով Երբ տեսնեմ ինձնից շատ ակնկալողներ կան, լուծումների իմ տարբերակն ասելու եմ. Սերժ Սարգսյան Երևանի եւ Աստանայի միջեւ հարաբերությունների զարգացման նոր հանգրվան Ակնհայտ է, որ Արեւմուտքը հոգնել է այս ամենից. Մհեր Հակոբյան Ես քեզի կու գամ. պատգամ՝  ուղղված Հայաստանից դուրս ապրող բոլոր հայերին Ինչպես պահել պետությունը` Վրաստանի ու Ղրղզստանի օրինակով. Աղվան Պողոսյան