Թուրք-ադրբեջանական հետքը Իրանի ներքաղաքական կյանքում. Արեգ Նոշադյան

2022 թվականի սեպտեմբերի 16-ին Իրանի Իսլամական Հանրապետությունում սկսվեցին զանգվածային բնույթ կրող բողոքի ակցիաներ: Պատճառը ազգությամբ Քուրդ՝ 22-ամյա Մահսա Ամինիի մահն էր։ Ցուցարարները վանկարկում էին «زن،زندگی،آزادی» (կին, կյանք, ազատություն) և ցուցարարներին վրդովվեցրել էր այն փաստը, որ Թեհրանի բարոյականության ոստիկանությունը իբրև ծեծել և հասցրել է մահվան երիտասարդ աղջկան, սակայն մինչ նրա մահվան լուրի հաստատումը Իրանի Արևմտյան Ադրբեջան նահանգում սկսվել էր զինված անհնազանդություններ «ցուցարարների» կողմից:

Մի քանի օր անց ցույցերը վերաճեցին խանութների թալանի և զինված անկարգությունների։

Որտեղի՞ց ցուցարարներին զենք և ո՞վ կամ ովքե՞ր են կանգնած այս ամենի հետևում։

Պետք է չմոռանալ, որ մինչ այս ամենն Իրանի Իսլամական Հանրապետությունն ամենաբարձր և պաշտոնական ատյաններից հայտարարել էր, որ խտրականորեն դեմ է որևէ միջազգային սահմանի փոփոխության՝փաստացի մերժել է թուրք-ադրբեջանական «միջանցքային» գաղափարը և բազմիցս շեշտել հայ-իրանական սահմանի կարևորությունը և հազարամյա պատմությունը,այսինքն՝ թուրք-ադրբեջանական ընկալմամբ արտահայտել է ծայրահեղ հայանպաստ դիրքորոշում։ Նաև հիշենք այն փաստը,որ իրանական բանակը և մեծամասամբ իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսը գտնվել է (և այժմ էլ) գտնվում է Թուրքիայի և Ադրբեջանի հետ սահմաններին։

Թուրք-ադրբեջանական տանդեմը՝ մասնավորապես Իսրայելի և արևմուտքի թույլտվությամբ փորձեցին ներսից քանդել Իրանը և իրենց նպատակները համադրել Իրանում առաջացած սոցիալական խնդիրների հետ։

Նրանք սկսեցին զինել մասնավորապես իրանական Ադրբեջանը և Քուրդիստանը՝ փորձելով շեղել Իրանի ուշադրությունը և ակտիվացնել անջատողական տրամադրությունները այդ շրջաններում։

Իսկ ինչո՞վ է մեզ սպառնում Իրանի ներքին անկայունությունն ու թուլացումը։ Փաստացի այսօր կարելի է ասել, որ ռուսական գործոնին զուգահեռ նաև Իրանն է թուրք-ադրբեջանական տանդեմին հետ պահում Հայաստանի Հանրապետության հանդեպ ոտնձգություններից,քանի որ ո’չ Թուրքիան,ո’չ էլ առավել ևս Ադրբեջանը իրենց չեն կարող թույլ տալ ուղիղ ռազմական առճակատում Իրանի հետ։

Մեզ միայն մնում է ճիշտ գնահատել մեր ուժերը և սերտորեն համագործակցել բարեկամ և դաշնակից երկրների հետ։