Պայթյունի մասին ահազանգն անգամ չկարողացավ խանգարել, որպեսզի Մոսկվայում նշվի Հայոց բանակի օրը
ՄշակութայինՎերջապես Մոսկվայում կայացավ «Նժդեհ» հայկական ազգային պարերի դպրոցի «Իմ անունն է պայքար»՝ Հայոց բանակին նվիրված համերգը: Հիշեցնենք, որ կեղծ ահազանգ էր եղել, թե իբր դահլիճում, որտեղ պետք է կայանար համերգը, պայթուցիչ է տեղադրված: Համացանցում այս փաստը դարձել էր լայն քննարկման թեմա եւ շահարկվում էր Նժդեհի կերպարի եւ այս հարցում Ռուսաստանի ոչ բարյացակամ վերաբերմունքի համատեքստում: Նժդեհյան պարային խմբի գործունեության եւ տեղի ունեցած միջադեպի իրականության մասին «Իրավունքը» զրուցել է «Նժդեհ» հայկական ազգային պարերի դպրոցի գեղարվեստական ղեկավար ԱՐԱՄ ՊՈՂՈՍՅԱՆԻ հետ:
— Պարոն Պողոսյան, ի՞նչ է տեղի ունեցել իրականում, եւ ինչպե՞ս տարածվեցին լուրեր, թե համերգասրահում պայթուցիչ է եղել տեղադրված:
— Պատրաստվում էինք Հայոց բանակին նվիրված համերգն անցկացնել Մոսկվայի «Իզմայլովո» համերգային դահլիճում: Հանկարծ զանգ եկավ, որ դահլիճում պայթուցիչ կա: Դահլիճի ղեկավարությունն էլ ասաց՝ ազատենք տարածքը, ոստիկանները գալու են ստուգեն: Ոստիկանները եկան ստուգեցին ու ոչինչ չգտան: Չթողեցին, որ մենք մտնենք այդտեղ եւ անցկացնենք մեր միջոցառումն` ասելով, որ նախաքննությունը դեռ չի ավարտվել: Ժամանակ ձգձգեցին…
— Միգուցե դա արել էին անվտանգության ապահովության համա՞ր: Կարող է լավ ստուգած չլինեին, կրկնակի են ստուգել: Չէ՞ որ Մոսկվայում շատ են ադրբեջանցիները…
— Ոստիկանները շներով ստուգեցին, ասացին` ոչ մի բան չկա: Դա տեւեց մոտ երեք ժամ: Ինձ չի թվում, որ երեք ժամվա մեջ չկարողացան դահլիճը ստուգել: Ստուգեցին, ասացին՝ ոչինչ չկա: Ես էլ ասացի` գոնե կրճատած ծրագրով ելույթ ունենանք: Ադմինիստրացիան ասաց` հարցնեմ, պատասխան կտամ: Այդ ընթացքում մեր աղջիկներից մեկը լսել էր, թե ինչպես է ոստիկանության աշխատակիցներից մեկը հարցնում՝ ի՞նչ ենք անելու, մյուս ոստիկանության աշխատակիցն ասում է` պետք է ստիպված էլի ստուգենք: Ու մոտեցան, ասացին, որ էլի պետք է ստուգումներ անեն, ինչը մոտավորապես երկու ժամ կտեւի: Ես հասկացա, որ ժամանակ են ձգձգում, որ մեր ելույթը չլինի: Եվ սրահում պայթուցիչ էին փնտրում: Զուգահեռ ես էի բարձրացել դահլիճի երկրորդ հարկ, որտեղ սրճարանը բաց էր եւ մարդաշատ. հարցազրույց էին անցկացնում, դահլիճի աշխատողները դուրս չէին եկել: Եթե նման ահազանգ լիներ, պետք է ողջ տարածքը փակեին, բայց այդպես չարեցին: Մի այսպիսի տարօրինակ վիճակ էր: Հետո իմացանք, որ «Իզմայլովո» համերգային դահլիճի իսկական տերերը ադրբեջանցիներ են: Ես չգիտեի, որ իրական տերերն ադրբեջանցիներ են, քանի որ պայամանգիր կնքելիս ռուսական ազգանուններ էին: Եթե իմանայի, իհարկե, չէինք վարձակալի այդ դահլիճը: Այդ ընթացքում՝ հունվարի 29-ին, մեզ օգնում էին Ռուսաստանի հայերի միության փոխնախագահ Լեւոն Մուքանյանը, Ռուսաստանում ՀՀ դեսպանի խորհրդական Էդուարդ Ջամբազյանը եւ փաստաբան Ռուբեն Կիրակոսյանը:
— Այսինքն՝ իրականում այս ամենի հետեւում ադրբեջանցինե՞րն էին կանգնած:
— Ինձ թվում է՝ այո… Հիմա այս հարցով զբաղվում են, բայց ասում են՝ դժվար կլինի գտնել ահազանգողին, որովհետեւ հեռախոսի համարը չգիտես թե որտեղից է եւ ում անունով է: Մենք այդ հարցով զբաղվում ենք:
— Չնայած այդ ամենին՝ համերգը տեղի ունեցավ, կմանրամասնե՞ք:
— Մենք, երբ առավոտյան գնացինք «Իզմայլովո» դահլիճի ղեկավարության հետ հանդիպման, որ քննարկենք մեր համերգի հարցերը, ասացին՝ իբր իրենք մեղավոր չեն, իրենցից չէր կախված: Ահազանգ եղավ, եւ իրենք պարտավոր էին մարդկանց տարհանել եւ ստուգումներ անցկացնել: Հետո հասկացնում էին, թե դուք մտածեք՝ ով կարող էր անել: Դահլիճի վարձի 75 տոկոսի գումարը մեզ հետ վերադարձրին, իսկ 25 տոկոսը մնաց իրենց: Պայմանագիրը չեղարկվեց: Վարձեցինք ուրիշ դահլիճ: Ժողովրդին թաքուն գրեցինք, որ չիմանան, դեպքը չկրկնվի: «Իզմայլովոն» 920 տեղանոց դահլիճ էր: Իսկ մենք արդեն մոտավորապես 800 տոմս վաճառել էինք: Մյուս դահլիճը, որտեղ վերջապես տեղի ունեցավ մեր համերգը, 450 տեղանոց էր: Բայց չնայած այդ ամենին` ժողովուրդը հավաքվեց, եւ համերգն արդեն կայացավ հունվարի 31-ին: Բոլորը գոհ էին: Դա մեր հաղթանակն էր:
— Մոսկվայում գործող «Նժդեհ» հայկական ազգային դպրոցն ի՞նչ ճանապարհ է անցել :
— «Նժդեհ» հայկական ազգային դպրոցը Մոսկվա քաղաքում իր գործունեությունը սկսել է 2017 թվականի նոյեմբերի 17-ից իմ, ընկերոջս՝ Մուշեղ Գրիգորյանի եւ ըներոջս քրոջ՝ Լիլիթ Գրիգորյանի ջանքերով: Հետո կանչել ենք մեր ընկերներին, պատրաստվել ենք մի քանի ամիս, ու տեղի է ունեցել դպրոցի բացման արարողությունը: «Նժդեհ» անվանելու հիմքում ընկած էր մեր ինքնությունն ու մշակույթը պահպանելու գաղափարախոսությունը: Մենք պատրաստ ենք մեր ժողովրդին մատուցելու մեր հայկական ազգային մշակույթը՝ չխառնելով ուրիշ երկրների մշակույթի հետ, որովհետեւ մեր հայկական մշակույթն ունի շատ մեծ գաղափարական իմաստ: Մեր պարերի մեջ կա ազգային գաղափարի փիլիսոփայությունը: Ամեն մի պարի անունն ունի իր իմաստը: Մենք ուզում ենք ցուցադրել, բացատրել ու ծանոթացնել մեր մշակույթը ուրիշ երկրների ժողովրդին:
— Ինչպիսի՞ն է հաճախելիությունը, տարիքային սահմանափակում կա՞:
— Ունենք ե՛ւ մեծերի, ե՛ւ փոքրերի խումբ: Տարվա կտրվածքով՝ ամենաքիչը 50-60 աշակերտ ունենք: 7-12 տարեկան փոքրերի խումբն է: Նաեւ 12 տարեկանից բարձր, անգամ 50-60 տարեկան մարդիկ են մեր դպրոց հաճախում: Նույնիսկ ռուսներն են ընտանիքով գալիս մեզ մոտ՝ հայ ազգային պար սովորելու:
— Այսինքն՝ ռուսը ազգային պա՞ր է պարում Ձեր դպրոցում:
— Այո, նույնիսկ եղել է դեպք, որ հայերից լավ են պարել:
— Հյուրախաղեր, համերգային ծրագրեր շա՞տ եք ունենում:
— Այո, մենք մասնակցում ենք Ռուսաստանի փառատոներին, բարեգործական համերգներին: Տարբեր միջոցառումների ժամանակ եկեղեցու բակերում, դահլիճում ենք պարել: Համագործակցում ենք նաեւ Մոսկվայի Հայկական դեսպանատան հետ: Ռուսաստանյան փառատոներին՝ «Красная горка», «Достояние России», «Лидеры России» առաջին, երկրորդ եւ երրորդ տեղերի մրցանակակիր ենք: Մասնակցել ենք նաեւ Ռուսաստանի հայերի միության միջոցառումներին: Անցկացնում ենք անվճար վարպետության դասեր: 2022թ.-ի մայիսի 28-ին կայացավ մեր առաջին մենահամերգը՝ նվիրված Սարդարապատին: Այս անգամ էլ մեր համերգը նվիրված էր Հայոց բանակին: Առաջին անգամ չստացվեց, նախատեսել էինք հունվարի 29-ին, բայց կայացավ 31-ին:
ՆՈՒՆԵ ԶԱՔԱՐՅԱՆ
Մոսկվա-Երեւան