Հայրենիքի մասին աթոռին նստած չեն խոսում, այլ լինում են սահմանին. ԱՇՈՒՂ ԱԼՄԱՍՏ

 «Իրավունքը» զրուցել է «Ալմաստ» մշակութային կենտրոնի տնօրեն, ազատամարտիկ ԱՇՈՒՂ ԱԼՄԱՍՏԻ հետ:

— Այս օրը՝ սեպտեմբերի 27–ին, երեք տարի առաջ սկսվեց 44–օրյա պատերազմը: Դուք նույնպես մասնակցել եք եւ պաշտպանել մեր հողը: Ի՞նչ հիշողություններ ունեք` այդ մահաբեր օրերի հետ կապված:

— Այդ օրերին ընկերներս մարտի դաշտում անձնվիրաբար կռվում էին: Նրանց համար ամենաառաջին տեղում հայրենիքն էր: Եվ պայքարում էին հանուն մեր վաղվա երեխաների խաղաղ ու ապահով կյանքի համար: Այսօր էլ նրանք, ովքեր պայքարում են հայրենիքի համար, իրենց կյանքն էլ կտան: Մենք կանայք ունենք, որ այսօր էլ պատերազմի թեժ պահին էլ միշտ գտնվում են առաջնագծում:

— ժամանակին ասվում էր՝ Արցախը Հայաստան է, եւ վերջ, իսկ հիմա ասում են՝ Արցախն Ադրբեջան է: Երբեւէ մտածե՞լ էիք, որ կգա մի օր, եւ հայն իր բերանով կասի՝ Արցախն Ադրբեջան է:

— Ես կասեմ, որ նման բառեր ասող մարդը դավադրությամբ է լցված: Նա իրավունք չունի այսօր գտնվելու Հայաստանում եւ իրեն հայ անվանելու, քանզի պետք է հասկանա իր ով լինելը: Բնականաբար, պատրաստված, ուղարկված էր հայրենիք՝ սկզբում խոսում էր ժողովրդի կողմից, որպեսզի իր կողմը տաներ ազգին, որ ասեին՝ վարչապետ է եկել, տեսեք ինչեր է անելու, իսկ հետագայում կարողանար իր սեւ գործը, իր տերերի պատվերը կատարեր:

— Արցախն այսօր միայնակ պայքարում է ամբողջ աշխարհի դեմ: Ի՞նչ կասեք այս մասին:

— Այդ ազգավաճառը վաճառեց Արցախը՝ ժողովրդով հանդերձ: Արցախին մենք այսօր իրավունք չունենք միայնակ թողնելու: Ազգովին պետք է կանգնենք արցախցու կողքին, որովհետեւ Արցախը մեր հայրենիքն է: Իրավունք չունենք Արցախի նկատմամբ դավադրություն անելու: Յուրաքանչյուր հայ պետք է մտածի, որ Արցախն իր հայրենիքն է:

— Քյոխը՝ լեգենդար հրամանատար, գեներալ Կարեն Ջալավյանը, դեռ Արցախում է: Այս տեսակը չի համակերպվում իրողության հետ…

— Քյոխն իսկապես հերոս է: Նա միշտ էլ ցույց է տվել իր ով լինելը: Եվ այսօր էլ իր գործողություններով կարողանում է ապացուցել, որ՝ այո՛, հայը կարող է հաղթել: Յուրաքանչյուր հայ այսօր պետք է լինի Քյոխի կողքին եւ պայքարի Արցախի համար: Պետք է ազգովի կանգնենք Արցախի կողքին եւ դառնանք Քյոխին ամուր պատ: Մեզ այսօր հաղթանակ է հարկավոր, եւ կարծում եմ, որ այդ հաղթանակը Քյոխի եւ մեր ժողովրդի ձեռքում է:

— Այսօր երկրում ամենուր հանրահավաքներ են: Միայն խոսելով` կարո՞ղ ենք Արցախ փրկել:

— Ես անցած անգամ հանրահավաքի ժամանակ ասացի՝ հավաքվե՛ք, ջոկատնե՛ր կազմեք եւ ուղիղ սահման գնացեք: Զինվեք քարերով, երկաթներով: Եթե չունենք զենք, այդպես պետք է պայքարենք: Ժամանակին մեր պապերը պայքարել են եղաններով: Թշնամին ուժեղ է, իսկ մենք այսօր թույլ ենք, որովհետեւ Փաշինյանի նման ղեկավար ունենք գահին նստած: Ինձ համար զզվելի է, որ առավոտյան արթնանում ու նրա կռկռոցն եմ լսում: Ու ի՞նչ է ասում՝ ոչ մի բան: Ասածի մեջ նյութ էլ չկա: Ես իմ այս տարիքին խելագարվում եմ՝ տեսնելով այն, ինչ կատարվում է մեր հայրենիքում: Բա հայը հայի նկատմամբ այդպե՞ս կվարվի: Պետք է համախմբվենք: Թուրքը, որ մտավ, աջ ու ձախ մորթելու է:

— Այս տարի ՀՀ անկախության օրը Արցախում արյուն, արցունք էր: Դուք ի՞նչ զգացողություն ունեցաք այդ օրը:

— Ոչ թե անկախության օր էր, այլ՝ անտերության օր: Մենք անտերության ենք մատնված: «Անկախություն» ասել, նշանակում է ինքներս մեզ խաբենք: Մենք անկախ չենք եւ երբեք էլ անկախ չենք եղել: Դավադիր ղեկավարները նստում են աթոռին ու մենակ երկիրը թալանելու մասին են մտածում: Որեւէ մեկը չմտածեց երկիրը զարգացնելու, իր զինապահեստը զորացնելու մասին:

— Արցախի անվան տակ՝ խոսելով վեհ գաղափարներից, հայրենասիրությունից, կան մարդիկ, որոնք աթոռակռիվ են անում...

— Նա է հայրենասերը, ով այս պահին զենքը ձեռքին սահմանին է եւ Արցախի մասին է մտածում: Նա չէ հայրենասերը, ով աշխատասենյակում կամ Ազգային ժողովում նստած՝ աթոռի մասին է մտածում ու հայրենիքի մասին է խոսում: Հայրենիքի մասին աթոռին նստած չեն խոսում: Հայրենիքը պաշտպանելու համար սահմանին են լինում՝ զինված:

— Դուք միշտ էլ Ձեր հարցազրույցներում շեշտում եք, որ կանայք էլ պետք է մեկնեն պատերազմ եւ պայքարեն հայրենիքի համար…

— Միանշանակ, եթե հասել է այն պահը, որ պետք է փրկենք մեր հայրենիքը, կանայք պետք է լինեն սահմանում: Թուրքը, որ գա, չի հարցնելու՝ տղամարդ է, թե կին է: Բոլորին բռնաբարելու, սպանելու է: Որպեսզի մենք այդ դաժան պատկերներին չարժանանանք, մեզ հարկավոր է պայքարել: Եթե մեռնել, ուրեմն՝ մեռնել պատվով:

— Բայց չէ՞ որ այսօր հայ կանանցից ոմանք մտածում են՝ Արցախն էլ տանք, որ մեր որդին չգնա ու զոհվի…

— Գիտեք ինչ, այդ կանայք այն թուլամորթներն են, որոնք տանը նստել են, ամուսիններն աշխատել ու իրենց կերակրել են: Նրանք չգիտեն՝ ինչ է հայրենիքը, աշխատանքը, ընտանիք պահելը: Մեր հայրենիքն էլ մի մեծ ընտանիք է: Եվ եթե նրանք իրենց սեփական ընտանիքը չեն կարողանում պահել եւ սպասում են, որ իրենց պահեն, ի՞նչ հայրենիք պահելու մասին կարող են մտածել:

— Ի՞նչ եք կարծում՝ եթե այսպես վախերով ապրենք, Արցախը տալով թշնամուն, մի՞թե կապահովենք Հայաստանի Հանրապետության անվտանգությունը:

— Եթե նրանք Արցախը վերցրին, Երեւանն արդեն իսկ վտանգված է: Էլ չեմ ասում Սյունիքը, Գեղարքունիքը…

ՆՈՒՆԵ ԶԱՔԱՐՅԱՆ

Այս թեմայով Արթուր Խաչենցի շնորհավորանքը՝ «Իրավունք»-ի 35-ամյակի առթիվ «Հանուն նոր միության» շարժման հայտարարությունը՝ Արթուր Վարդանյանի վերաբերյալ Եթե Հայաստանը խաղաղություն է ուզում, պետք է պատժի մեղավորներին. Ալիև Սամվել Բաբայանի «փոզմիշ» օպերացիան Կան սարսափազդու փաստեր. Արցախի թալանի բացահայտումը մեկնարկել է