«Գութան» ամենամյա փառատոնը 10 տարեկան է. ինչ է սպասվում

Մշակութային 18 Օգոստոս, 2024 11:45

«Գութան» Հայաստանի ազգային-ավանդականերգի-պարի ամենամյա փառատոնը, որն իրականացնում է «Մրրո» հայ ազգային արվեստի կենտրոնը, այս տարի տոնում է հոբելյանական 10-ամյակը:

Փառատոնի հիմնադիր-ղեկավար, ՀՀ վաստակավոր արտիստ Արսեն Գրիգորյանի երազանքն է եղել, ստեղծել այնպիսի փառատոն, որը կմեկտեղի Հայկական ազգային, ավանդական երգի-պարի խմբերին: Եվ ահա, արդեն 10 տարի է նրա երազանքն իրականություն է: Փառատոնին մասնակցում են ավանդական երգ ու պարի լավագույն խմբերը, յուրաքանչյուր տարի շուրջ 20 խումբ` թվով 400 եւ ավել մասնակից-արտիստ ելույթ են ունենում «Գութանի» բեմում:

Փառատոնի յուրահատկություններից է բացումը, որի ընթացքում բոլոր խմբերը միասին ելույթ են ունենում միասնական երգով. այդ մոգական պահին, երբ մոտ 400 արտիստ բեմում է` իրենց տարազներով, բեմը ստանում է հայկական գորգի պատկեր, հյուսված միասնական ուժով: Այս տարի փառատոնի մասնակից խմբերն են` «Ակունք», «Կարին», «Սասնա Ծռեր», «Վան», «Տարոնցիներ», «Նուբար»,«Վերադարձ», «Մասունք», «Տավրոս»/Մասիս/, «Գորանի», «Արեգ», «Սեբաստացիներ», «Մարաթուկցիներ», «Արդվին», «Ծիլք», «Ծովակ», Արցախի «Մենք ենք մեր սարերը»: Յուրաքանչյուր տարի «Գութան» փառատոնը համալրվում է նոր մասնակից խմբերով: Այս տարի Գութանի բեմում առաջին անգամ ելույթ է ունենալու «Ծովակ» խումբը:

Ի՞նչու «Գութան». հիմնադիր-ղեկավար Արսեն Գրիգորյանը երկար չի մտածել, քանի որ նրա խոսքով գութանը արարման գործիք է եւ անմիջական կապ ունի մեր արարող տեսակի հետ: Եվ պատահական չէ, որ գութաներգերը մեծ տեղ են գրավում մեր ազգային երգարվեստում: Ահա այս ամենից ելնելով փառատոնը ստացավ իր անվանումը` «Գութան»: Ինչպես գութանն է հողը հերկում` բարիք ստեղծելու համար, այնպես էլ փառատոնի նպատակն ու գործունեությունն է` հող պարարտեցնել ազգային մշակույթի պահպանման եւ շարունակման համար: Փառատոնի նպատակն է պահպանել եւ տարածել հայկական ազգային-ավանդական երգերն ու պարերը, այն ավելի ճանաչելի դարձնել երիտասարդներին ու փոխանցել սերնդեսերունդ: Փառատոնն իրականացվում է՝ հիմքում ունենալով կարեւորագույն սկզբունքներ. ավանդական երգերի-պարերի ներկայացում իրենց էթնիկ տարբերակով՝ առանց որեւէ ժամանակակից մշակումների:

Փառատոնի սկզբունքներից է նաեւ օգտագործել բացառապես ազգային նվագարաններ` դուդուկ, բլուլ, շվի, զուռնա, պկու, կոպալ, դհոլ եւ այլն: Գութանի նպատակն է նպաստել, ներդրում ունենալ հայկական ազգային հնչերանգի ու ձայներանգի պահպանման կարեւոր գործում: «Գութան» փառատոնի ընթացքում ցուցադրվում են կարճամետրաժ տեսաֆիլմեր` հայ երգի ու պարի երախտավորների գործունեությանը վերաբերող: Սա եւս փառատոնի որդեգրած սկզբունքներից է` արժեւորելով նրանց գործունեությունն ու մեզ փոխանցված ավանդը:

«Գութան» Հայաստանի ազգային-ավանդական երգի-պարի ամենամյա փառատոնն այս տարիներին իրականացվել է Երևանում, Տավուշում եւ Արցախում: Փառատոնը մշտապես տեղի է ունենում բացօթյա․ Երեւանում՝ Գաֆէսճեան քանդակների պարտեզում (Կասկադ): Փառատոնի բացօթյա եւ անվճար լինելու նպատակն է հասարակության լայն շրջանակներին, այդ թվում՝ Հայաստան ժամանած զբոսաշրջիկներին հասանելի լինելը: Հանդիսատեսն այս ձեւով հնարավորություն ունի անվճար ունկընդրել եւ ճանաչել իսկական, մաքրամաքուր հայ ազգային-ավանդական երգերն ու պարերը: Փառատոնի ձեւաչափի կարեւոր մաս է կազմում նաեւ նախափառատոնային ինտերակտիվ համերգները՝ Երեւանի վարչական շրջաններում եւ մարզերի գյուղական համայնքներում