Երբ նայենք Արցախին՝ որպես ծնողի, նորից կլինի հայկական. Հայկ Նահապետյան
ՏեսանյութերՌազմական փորձագետ, գնդապետ Հայկ Նահապետյանը Արցախի Հայաստանի հետ վերամիավորման 35-ամյակին նվիրված կոնֆերանսում անդրադարձավ միջազգային իրավունքի այն դրվագներին, երբ տարածքային ամբողջականությունը չի գործում որպես անխախտ սկզբունք: Գոյություն ունի մի կոնվենցիա. հնարավոր է մի պետության տարախքում ապրի ազգային փոքրամասնություն, կրոնական փոքրամասնություն եւ այդ փոքրամասնությունը կենտրոնի կողմից ենթարկվի խտրականության, ճնշումների, ագրեսիայի, ցեղասպանության: Ահա այս չորս էլեմենտի արձանագրման դեպքում ոլորտներն եմ ասում. քաղաքական, տնտեսական, մշակությաին, կրոնական, ռասսայական, ազգային, լեզվական այդ ոլորտներում խտրականությունն է իրավունք տալիս, որ տվյալ փոքրամասնութնյունը միջազգային համապատասխան կոնվենցիայով դիմելու ե՛ւ ՄԱԿ-ին, ե՛ւ ՄԱԿ անվտանգության խրհրդի մշտական հինգ պետություններին հիմնավորելով այդ կոնվեցիայի դրույթները, որով իր իրավունքները, որոնք միջազգային բոլոր կոնվենցիաներով ամրագրված են, որ խախտվում են: Իմ ասածի կա առնվազն մեկ միջազգային նախադեպ Կոսովոն: Ինչու Արեւմուտքը կամ, այսպես կոչված, միջազգային հանրություն ինչուը ճանաչեց Կոսովոյի անկախությունը, որովեհետեւ հիմնվելով այս կոնվենցիայի վրա նրանք եզրակացրեցին, որ Կոսովոյում գտնվող ազգային փոքրամասնությունը ենթարկվում է բռնաճնշումների Սերբիայի կենտրոնական իշխանությունների կողմից: Ահավասիք այդ ժողովուրդը չի կարող ապրել սերբերի հետ, դրա համար ինքը անջատվում է, ինքնորոշվում է: Կոսովոյի նախադեպային օրինակը կա: Ի դեպ, այդ նախադեպային օրինակը իբրեւ մահակ Արեւմուտքի գլխին մեծ մուրճով հարվածեց Ռուսաստանի նախագահը: Լուգանսկի եւ Դոնեցկի պահով, իհարկե, լեզվական, մշակութային, կրթական, կրոնական ագրեսիա էր այդ երկու Ուկրաինայի մաս կազմող սուբյեկտների նկատմամբ: Դրանից հետո ի՞նչ անել այդ տարածքում ապրում էր նաեւ մի քանի հարյուր հազար Ռուսաստանի քաղաքացիներ: Երկրորդ` Ուկրաինայի ազգությամբ ռուս քաղաքացիների իրավունքները ոտնահարվում է եւ կա միջազգային իրավունքը եւ կա նախադեպը Կոսովոյի օրինակով: Եվ ՌԴ նախագահը ասաց` մենք պաշտպանելու ենք այդ տարածքում ապրող քաղաքացիների իրավունքները: Իսկ Հայաստանի իշխանությունները մինչեւ 2020 թվականը այդ մոտեցումը չի իրականացրել:
Մեզ Ռուսաստանի Դաշնության նախագահը տվել է օրինակ, ասել է Կոսովո: Այն, որ հիմա այնտեղ նա արյուն է թափում, նա դրա իրավական, միջազգային հիմքերը ունի: Նա ասում է, որ ես անում եմ դա, քանի որ իմ հայրենակիցները, իմ քաղաքացիները եւ իմ ազգակիցները` ռուսները ցեղասպանության են ենթարկվում: Կա նախադեպ եւ ես միացնում եմ իմ երկրին: