Սիրիական իրադարձություններում տարօրինակությունների եւ հարցականների պակաս չկա

Հեղինակավոր փորձագիտական աղբյուրը մի շարք էական հարցականների է տեսնում սիրիական իրավիճակի հետ կապված.

«Սիրիայում տեղի ունեցող իրադարձությունները կարծես տարածքների ամբողջական հանձնում են առանց կռվի, և ահաբեկիչները ստանում են ամեն ինչ՝ տեխնիկա, զենք, զինամթերք և սնունդ միանգամայն անվնաս վիճակում։ Այսիքք, սիրիական բանակը ոչ միայն չի մարտնչում, այլ անգամ չի ոչնչացնում զինամթերքի պաշարները, որ հարձակվող ուժերն այն իր դեմ չօգտագործեն: Մենք մեկ շաբաթվա ընթացքում չենք տեսել որևէ լուրջ կռիվ, որը հարցեր է առաջացնում երկրի իշխանության ռոտացիայի վերաբերյալ այս տարածքում, որը պատրաստվում է պատմական նոր փուլի։

Ավելին, Իրանը կասկածելիորեն հեշտությամբ հետ քաշվեց սիրիական բանակի զինվորականներին օգնելուց։ Ահա թե ինչու զարմանալի չէ, որ Sky News Arabia-ն հաղորդում է, որ Ռուսաստանը հայտնել է, որ այս պահին բոլորովին «այլ առաջնահերթություններ» ունի, եւ չի կարող հարկ եղած օգնությունը ցուցաբերել Սիրիայի իշխանություններին: Այսինքն, մտադիր չէ էական միջամտություն կատարել՝ փրկելու նրա ռեժիմը արագորեն առաջացող իսլամիստներից, որոնք կարողացել են գրավել մի քանի խոշոր քաղաքներ։ Ինչպես հաղորդում է հեռուստաալիքը՝ վկայակոչելով իրազեկ աղբյուրին, Ասադին արդեն պաշտոնապես տեղեկացրել են, որ եթե ռուսական միջամտություն լինի, այն կսահմանափակվի (թերեւս Լաթակիա-Տարտուսի հատվածում)»։

Իսկ մինչ այդ, հիշեցնենք, որ ահաբեկչական ուժերի հարձակման առաջին օրերի տարածվեց տեղեկատվություն, որ Ասադը հրատապ մեկնել է Մոսկվա, սակայն որեւէ լուր չկա, որ Պուտինը նրան ընդունել է: Ավելին, կան խոսակցություններ, որ չի ընդունել: Եթե այդպես է, դա ակնարկում է, որ քաղաքական խնդիրներ ՌԴ-ի եւ Ասադի միջեւ կային եւ շատ էական: Կամ, նախօրդ պատերազմում առանցքային դեր ունեցավ «Վագները»: Իսկ հիմա այդ կառույցից Սիրիայի մասին ակնարկ անգամ չի լսվում: Ամեն դեպքում այն, որ 2017թ.-ի զինադադարին հաջորդած այս տարիներին Ասադը, ով հենց իրեն էր հաղթող պատկերացնում, այդ վիճակից ելնելով, մի շարք կոպիտ սխալներ թույլ տվեց, խոսում են նաեւ նրա շրջապատից:

Մյուս կողմից, եթե ընդունենք, որ Թուրքիան գործում է, հաշվի առնելով Սիրիայի հետ ՌԴ-ի եւ Իրանի հնարավոր հակասությունները, ապա մեկ է, Անկարայի գործողություններ եւս հարցեր են առաջացնում: Ասադի իշխամության տապալումը, ինչպես ցույց տվեցին այս օրերի իրադարձությունները, կտրուկ ակտիվացնում է քրդերին, որոնց վերահսկողության տակ է Սիրիայի զգալի մասը` Եփրատի ողջ արեւելյան գոտին ու արեւմտյան գոտու մի շարք առանցքային հատվածներ: Քրդերը գործում են ԱՄՆ-ի հովանու տակ, ունեն Իսրայելի շատ լուրջ աջակցությունը, եւ շատ մեծ է ռիսկը Թուրքիայի համար, որ Ասադի տապալման դեպքում, եթե Սիրիան գնա մասնատման, անկախություն կհռչակեն: Դա Թուրքիայի մշտական մղձավանջն է եւ ԱՄՆ-Իսրայելի հիմնական երազանքներից մեկը Մերձավոր Արեւելքում:

Բացի այդ, այն, որ Թուրքիան, անկախ ամեն ինչից, խորքային հակասություններ ունի նաեւ Իսրայելի հետ, դա էլ է հայտնի փաստ: Եվ եթե Դամասկոսն անցնի թուրքական միջնորդավորված վերահսկողության տակ, դա նշանակում է, որ նաեւ թուրք-իսրայելյան ուղիղ շփման գիծ է առաջանում, որը կարող է շատ արագ վերածվել բախման գծի:

Եվ այսպես շարունակ, բազում հարցականներ, որոնք արդեն այս պահին են սկսել իրենց զգացնել տալ: