ԱՐԴԵՆ ՆԱԽԱԳԱՀ ԹՐԱՄՓԸ ԿԱՐՈ՞Ղ Է ՇԱՏ ԱՐԱԳ ԿԱՆԳՆԵՑՆԵԼ ՈՒԿՐԱԻՆԱԿԱՆ ՊԱՏԵՐԱԶՄԸ
Վերլուծություն
Իհարկե, այն աշխարհաքաղաքական ֆոնը, որը կարող է Թրամփի օրոք ստեղծվել Հարավային Կովկասում (Ւե´ս նաեւ https://iravunk.com/?p=303483&l=am), մեծապես կախված է նաեւ այն հարցից, թե ընդհանրական իմաստով ի՞նչ վերջնական պայմանավորվածություններ կարող են ձեռք բերել Պուտինն ու Թրամփը, որտեղ, հասկանալի է, առաջնային դիրքերում է մնում ուկրաինական հակամարտությունը: Բայց դրանից էլ առաջ կա այն հարցը, թե գոնե համաձայնություն ձեռք բերելու ռեալ փորձ լինելո՞ւ է, այսինքն, նախնական բանակցություններում ինչ-որ համաձայնությունների հեռանկարներ կողմերը տեսնո՞ւմ են, որ դա էլ տեղափոխվի Պուտին-Թրամփ անձնական գագաթաժողովի օրակարգ:
Երկրորդ հարցի պատասխանը, թերեւս, արդեն կա: Այսինքն, անգամ ուլտրալիբերալ աղբյուրներն են հաստատում, որ Թրամփը արդեն իսկ հանձնարարել է՝ հեռախոսազրույց կազմակերպել Պուտինի հետ պաշտոնը ստանձնելուց հետո մի քանի օրվա ընթացքում: Ռուսական աղբյուրներն էլ խոսում են գալիք շաբաթվա մասին, նաեւ, որ Կրեմլում պատրաստ են այդ առաջին զրույցին: Այսինքն, նման է, որ գոնե խոսելու թեմաներ երկու առաջնորդներն ունեն, ինչն արդեն իսկ շատ կարեւոր է՝ ծայրահեղ շիկացման հասած գլոբալ լարվածությունը մեղմելու իմաստով: Առավել եւս, որ, օրինակ, CNN-ի տեղեկացմամբ, այդ առաջին հեռախոսազրույցի նպատակներից մեկն առաջիկայում անձնական հանդիպման քննարկումն է՝ Ուկրաինայի պատերազմը դադարեցնելու հիմնական նախապատվությամբ:
Այսպիսով, ռեա՞լ է Ուկրաինայի հետ կապված լեզու գտնելը: Այն, որ Թրամփի ինագուրացիայի շեմին Զելենսկին եւս մեկ ծանր հարված ստացավ, դա նրա համար պետք է որ լուրջ ազդակ լինի: Այսինքն, հերիք չէ, որ նրան այդպես էլ ինագուրացիայի չկանչեցին, չնայած ԱՄՆ-ում լոբբիստներին 100 միլիոն դոլար տալու պատրաստակամությանը, դեռ մի բան էլ՝ Թրամփի որդին՝ Դոնալդ Թրամփ կրտսերը, այդ թեման հրապարակային դարձրեց. «Նա երեք անգամ ոչ պաշտոնապես աղաչել է, որ իրեն հրավիրեն, ամեն անգամ մերժում է ստացել»: Սրանով պարզ հուշում են բոլորին՝ Զելենսկին չունի այն դիրքը, որը նրան տվել էր Բայդենը: Այսինքն, որ դրան կարող է հաջորդել արդեն Սպիտակ տուն մտած Թրամփից այլ հարվածներ, ասենք՝ Զելենսկու լեգիտիմությունը ճանաչելուց հրաժարվելու, էլ չասած՝ ֆինանսավորումից կտրելու տեսքով, ցույց է տալիս, որ Թրամփը Կիեւի վրա ազդելու բոլոր լծակներն ունի: Իհարկե, ինչպես կովկասյան ուղղությամբ, Ուկրաինայում եւս Բրիտանիան համառորեն փորձում է իր դիրքերը պահել, որի միակ միջոցը պատերազմն առավելագույնս երկարացնելն է: Միայն թե դրա համար սեփական ռեսուրսներ Լոնդոնը չունի: Չի կարող նաեւ եվրոպական ռեսուրսների հաշվին անել, քանի որ նախ՝ Եվրոպան ինքը ռեսուրսների խնդիր ունի: Հաջորդը, դեռ իշխանության չեկած, Թրամփը քանիցս ցույց է տվել, որ Եվրոպայի դերը տեսնում է ընդամենը իր հրահանգները կատարելու մեջ, եւ եթե ոչ, ապա կանցնի առանձին եվրոպական երկրների հետ գործակցության, որը տանում է ԵՄ-ի վերջնական փլուզման: Եվ այն, որ Գերմանիան այդպես էլ չհամաձայնեց Ուկրաինային հավելյալ ֆինանսավորում հատկացնել, իսկ Մակրոնը զբաղված է ընդամենը իր գլուխը փրկելու հարցով, գալիս է հուշելու, որ Եվրոպայի միջոցով ուկրաինական պատերազմը ձգելու հարցում Լոնդոնը, մեղմ ասած, փակուղային վիճակում է:
Կարճ ասած, որ ուկրաինական պատերազմի «փականը» եղել եւ մնում է Վաշինգտոնի ձեռքին, դա հաստատ է: Կուզենա՞ Թրամփն այդ փականը փակել, սա է հարցը:
Մի կողմից, Թրամփը սեփական՝ «մեկ օրում պատերազմը դադարեցնելու» խոստման գերին է դարձել: Սակայն հարցը ոչ թե խոստումն է, այլ` ուզել-չուզելը:
Նախ, աշխարհաքաղաքական համատեքստում ԱՄՆ-ի համար Ուկրաինան ռազմավարական շախմատային խաղաքար է համաշխարհային գերիշխանության համար: Ռուսաստանի համար ուկրաինական հակամարտությունը լինել-չլինելու խնդիր է: Հենց սա արդեն հիմք է ստեղծում բանակցությունների համար։ Եթե ոչ Բայդենը, ապա Թրամփը հաստատ հասկանում է, որ Ռուսաստանը պատրաստ է գործել վճռական եւ երկարաժամկետ հեռանկարում։ Սա նշանակում է, որ նրանց քայքայման ռազմավարությունը սահմաններ ունի, եւ երկխոսությունն անխուսափելի է: Այլընտրանքը` Երրորդ աշխարհամարտն է, ինչի մասին քանիցս հայտնել է Թրամփը:
Նաեւ, Թրամփի համար առաջնային է եղել եւ մնում Չինաստանի դեմ պայքարը: Մինչդեռ Պեկինը, որքան էլ Ռուսաստանի հետ սերտ համագործակցող, բայց շահագրգռված է պատերազմի երկարաձգման հարցում: Մի կողմից, դա Վաշինգտոնին շեղում է իր դեմ ուղիղ բախումից, երկրորդը, տնտեսական բարդ վիճակում գտնվող Ռուսաստանը ստիպված է, ասենք, շատ էժան գներով Չինաստանին նավթ վաճառել՝ մեծացնելով նրա պոտենցիալը: Այսինքն, ուկրաինական պատերազմը ԱՄՆ-Չինաստան ուղղությամբ ԱՄՆ-ին խոչընդոտ է, Չինաստանին՝ լուրջ օգուտ: Եվ այս կարգի գործոնների ցանկը, որոնք Թրամփի համար ցանկալի են դարձնում ուկրաինական հակամարտությունից դուրս գալը, կարելի է շարունակել:
Այսինքն, Թրամփի տերմինաբանությամբ՝ «լավ գործարքի» հնարավորության դեպքում նա միանշանակ դրան կգնա: Ասենք, «լավ գործարքը» նաեւ Մոսկվայի համար է ցանկալի. երեք տարվա պատերազմը եւ համատարած պատժամիջոցները, մեղմ ասած, հոգնեցուցիչ բան են:
Կան նաեւ լուծման տարբերակներ: Բայց ասել, թե շատ արագ լուծման, դա էլ այս պահին ռեալ չէ: Ռուսներին դեռ պետք է առաջ գնալ, ուկրաինական կողմը դեռ ունի Բայդենից ստացած զենքի պաշարներ, որոնք մի քանի ամիս եւս կբավարարեն: Տարեվերջին պայմանագրի կնքումը միանգամայն իրատեսական է թվում: