«ՄԻՏՎԱԾ Է ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆԻ ԵՐԲԵՄՆԻ ԱՄԵՆԱՄԱՐՏՈՒՆԱԿԸ ՀԱՄԱՐՎՈՂ ԲԱՆԱԿԻ ԻՍՊԱՌ ՎԵՐԱՑՄԱՆԸ ԵՎ ՈՉՆՉԱՑՄԱՆԸ»
Թավշյա տեռոր
Պաշտպանության նախարաությունը օրերս հայտարարություն տարածեց այն մասին, որ զինապարտները կարող են ընդամենը ծառայել չորս ու կես ամիս՝ 24.000.000 դրամի դիմաց: «Իրավունք»-ին այս առիթով պարզաբանում տվեց իրավաբան ՌՈԲԵՐՏ ՀԱՅՐԱՊԵՏՅԱՆԸ:
— Պարոն Հայրապետյան, որքանո՞վ է սահմանադրական այս նախագիծը եւ որքանո՞վ է խտրականություն պարունակում իր մեջ:
— Նախագիծը խնդրահարույց է, և առերևույթ հակասում է առնվազն Սահմանադրության 1-ին, 29-րդ և 83-րդ հոդվածներին և մի շարք կարևորագույն միջազգային փաստաթղթերին: Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության մասին եվրոպական կոնվենցիայի (այսուհետ՝ կոնվենցիա)՝ խտրականության արգելքն ամրագրող 14-րդ հոդվածով սահմանվում է, որ կոնվենցիայում շարադրված իրավունքներից և ազատություններից օգտվելն ապահովվում է առանց խտրականության, այն է՝ անկախ սեռից, ռասայից, մաշկի գույնից, լեզվից, կրոնից, քաղաքական կամ այլ համոզմունքից, ազգային կամ սոցիալական ծագումից, ազգային փոքրամասնությանը պատկանելուց, գույքային դրությունից, ծննդից կամ այլ դրությունից: Վերոշարադրյալ համատեքստում պարզ է դառնում, որ «Զինվորական ծառայության և զինծառայողի կարգավիճակի մասին» օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին» ՀՀ օրենքի նախագծի՝ «Շարքային կազմի պարտադիր զինծառայողը պարտադիր զինվորական ծառայությունից վաղաժամկետ կարող է արձակվել նաև ծառայության չորրորդ ամիսը լրանալուց և պատրաստության ուսումնական փուլն ավարտելուց հետո՝ Հայաստանի Հանրապետության պետական բյուջե 24 միլիոն դրամ վճարելու դեպքում» դրույթը ակնհայտ խտրական մոտեցում է պետության առջև պարտավորություն կատարող միևնույն անձանց միջև՝ կապված գույքային դրությունից, ինչն էլ իր հերթին խախտում է այդ անձանց Սահմանադրությամբ երաշխավորված իրավունքները:
— Չորս ու կես ամիս ծառայած զինծառայողը ինչպիսի՞ գիտելիք կարող է ձեռք բերել:
— Ըստ իս, դա ոչ բավարար ժամանակահատված է մարտական պատրաստության համար: Համենայնդեպս, մինչև այսօր կիրառելի է եղել առնվազն 6 ամիս ժամկետը: Անհասկանալի է նաև, թե ինչ սկզբունքների հաշվառմամբ են ընտրել հենց 4,5 ամիս, կամ օրինակ` ինչպե՞ս պետք է կազմակերպվի այդ ծառայությունը:
— Նպատակը ո՞րն է, թուլացնել բանակը:
— Ես չեմ կարծում, որ սա նպատակ կա` բանակը կազմաքանդելու: Ես կարծում եմ, որ սա հերթական քայլերից է, որը միտված է տարածաշրջանի երբեմնի ամենամարտունակը համարվող բանակի իսպառ վերացմանը և ոչնչացմանը: Զուգահեռաբար ՄԻՊ պաշտոնը ծանրաբեռնած տիկինը դիմում է ներկայացրել ՍԴ, որպեսզի թույլատրվի զինծառայողներին անդամակցել աղանդավորական կազմակերպությանը: Սա ոչ այլ ինչ է, քան բանակի իսպառ վերացման համար վարվող հետևողական քաղաքականություն:
— Կարո՞ղ ենք արձանագրել սոցիալական անարդարություն, խտրականություն եւ բացահայտ կոռուպացված, բայց «օրինական» նախագիծ ու միտումնավոր բանակի կազմաքանդում:
— Սոցիալական անարդարություն, խտրականություն, հասարակության միջև առանց այն էլ լարված վիճակի սրում միանշանակ առկա է: Տպավորություն է, որ ոչնչի երբեք չհասած իշխանությունը տառապում է փողի մոլուցքով: Ու տպավորություն է նաև, որ նրանց համար ամեն ինչ վաճառվում է ու ամեն բան գին ունի (նկատի ունեմ փողային արժեք): Կարծիքս պատահական չէ. դեռևս 2 տարի առաջ նրանք գումար էին առաջարկում ՍԴ դատավորներին, որպեսզի վերջիններս ապօրինի կերպով ազատվեն իրենց զբաղեցրած պաշտոններից: Իսկ հիմա փողի դիմաց պարտավորության կատարումից խուսափելու տարբերակ են առաջարկում նորակոչիկներին: Հիմա վաճառքի է հանված Հայաստանի արժանապատվությունը, որից զուրկ են պետության այսօրվա կառավարիչները: Եվ ինչպես բնորոշ է հոգով չարչիներին՝ կարելի է ամեն բան հանել վաճառքի, կարևոր է, սակայն, որ դա պատկանի ոչ թե իրենց, այլ` այլոց:
— Այնուհանդերձ, հաշվի առնելով, որ մշտապես պատերազմող երկրին անհրաժեշտ է մարտունակ բանակ, արդյոք կընդունվի՞ նախագիծը:
— Վստահ եմ, որ կընդունվի: Այլ է հարցը, թե ինչ ճակատագիր կունենա հետագայում արդեն, իսկ ընդունված օրենքը: Ո՞վ գիտի, գուցե ընդունումից մինչև հակասահամանադրականացում ընկած արանքում կան ՔՊամերձ մարդիկ, ովքեր պետք է 24.000.000-ով ազատվեն ծառայությունից:
Զրուցեց ՆԱՆԱ ՍԱՐԳՍՅԱՆԸ