«ԲՈԼԹՈՆ-ՄՆԱՑԱԿԱՆՅԱՆ-ՄԱՄԵԴՅԱՐՈՎ ՀԱՆԴԻՊՈՒՄԸ ԱՄՆ-ՈՒՄ ԿԱՅԱՆԱԼԸ ՊԱՏԱՀԱԿԱՆ ՉԷ»

ԱՄՆ նախագահի ազգային անվտանգության հարցերով խորհրդական Ջոն Բոլթոնի` Հայաստանի  եւ Ադրբեջանի արտաքին գործերի նախարարներ Զոհրաբ Մնացականյանի եւ Էլմար Մահմեդյարովի հանդիպման հետեւանքների մասին «Իրավունքը»  զրուցեց  քաղաքագետ-միջազգայնագետ ՑՈԼԱԿ ԱԿՈՊՅԱՆԻ հետ:

– Ջ. Բոլթոնը, իր թվիթերյան էջում հանդիպման մասին իրազեկելիս նշել է, որ Միացյալ Նահանգները պատրաստ է աջակցել տարածաշրջանում խաղաղության հաստատմանը: Որո՞նք են Ձեր կանխատեսումները, ի՞նչ ակնկալիքներ կարող ենք ունենալ այս հանդիպումից:

– Հանդիպման մասին պաշտոնական հայտարարություն է տարածել նաեւ ՀՀ արտաքին գործերի նախարարությունը: Հանդիպումը ԱՄՆ-ում կայանալը պատահական չէ, քանի որ այս տարի երկու երկրների ԱԳ նախարարները արդեն հանդիպել են ԵԱՀԿ համանախագահ հանդիսացող մյուս երկու երկրների` Ֆրանսիայի եւ Ռուսաստանի մայրաքաղաքներում: Հանդիպմանը մասնակցելու են նաեւ ԵԱՀԿ համանախագահները եւ ԵԱՀԿ նախագահի անձնական ներկայացուցիչը: Վերջին օրերին տեղի ունեցած սադրաքները ադրբեջանցիների կողմից թույլ է տալիս մտածել, որ նրանք ամեն գնով ցանկանում են տապալել բանակցությունները: Ակնկալիքներս մեծ են վաղվա հանդիպումից, հատկապես եթե հաշվի առնենք այն հանգամանքը, որ համանախագահները նախապես հանդիպել են Զոհրաբ Մնացականյանի հետ եւ լսել են մեր տեսակետը` վերջին օրերին ծավալվող իրադարձությունների մասով: Որքան շատ լինեն նպանատիպ հանդիպումներ, այդքան Ադրբեջանի նկատմամբ միջազգային հանրության ճնշումը ուժեղ կլինի, եւ կստիպեն նրանց դադարեցնել իրենց ռազմական հռետորաբանությունը:

– Ռազմական վերլուծաբան Աշոտ Ասատրյանն իր ֆեյսբուքյան էջում գրառում է կատարել, որում ասվում է, թե վերջին օրերի ընթացքում ադրբեջանական կողմի կատարած սադրանքների ապացույցները, նրանց կողմից այդ քայլերը չհերքելու փաստերը մեծ ազդեցություն կարող են ունենալ հանդիպման ընթացքի վրա: Նա գտնում է, որ ադրբեջանական կողմը, ինչպես ինքն է ասում, մեզ «կոզր է» տվել, որը պետք է օգտագործենք:  Համաձա՞յն եք արդյոք վերլուծաբանի առաջադրած տեսակետին:

– Միանշանակ համաձայն եմ վերլուծաբանի հետ: Ադրբեջանը շարունակում է իր` հաջողություն չբերող մարտավարությունը, այն է` յուրաքանչյուր կարեւոր հանդիպումից առաջ փորձել սրել իրավիճակը սահմանին` դրանով փորձ կատարելով ձախողել կայանալիք բանակցությունները: Մեզ համար շատ լավ զենք կարող է լինել նաեւ Հենրիխ Մխիթարյանի շուրջ ստեղծված պատմությունը: Այդ հանգամանքը եւս պետք է կարողանալ ճիշտ օգտագործել:

–  Ջոն Բոթոնն «Ազատություն» ռադիոկայանի հետ ունեցած իր հարցազրույցում Ղարաբաղյան խնդրի մասին խոսելիս նշել է, որ իրենցից ռազմական տեխնիկա գնելու  դեպքում կավելանան Հայաստանի հնարավորությունները, երբ մենք ամբողջովին կախված չենք լինի մեկ գերտերությունից: Կցանկանայի իմանալ ձեր մեկնաբանությունը` հատկապես այս հարցի մասին, քանի որ չի բացառվում, որ այս հանդիպմանը այն կրկին կշոշափվի:

– Ամեն դեպքում չպետք է մոռանալ, որ մենք հանդիսանում ենք ՀԱՊԿ անդամ, ինչի շնորհիվ ռուսական զենքը ավելի էժան ենք ձեռք բերում: Նաեւ չպետք է մոռանանք, որ այդ ամենը նաեւ բիզնես է, եւ զենք գնում են այն երկրից, ով ավելի էժան է տրամադրում, եթե, իհարկե, խոսվում է միատեսակ որակի զենքի մասին: Չեմ կարծում, որ միայն զենք գնելով կարելի է որակել, որ մենք կախված ենք միայն մեկ գերտերությունից, այն էլ` ժամանակակից աշխարհում, երբ պետությունների միջեւ փոխկախվածությունը գնալով ավելի է ուժեղանում:

- Ի՞նչ հստակ պահանջներով պետք է հանդես գայինք հանդիպմանը, որպեսզի հերթական անգամ չխթանենք ադրբեջանական կողմից իրականացվող սադրանքներին:

- Մեր պահանջները պետք է լինեն հետեւյալը.

1. Ստիպել Ադրբեջանին դադարեցնել ագրեսիվ եւ ռազմատենչ հռետորաբանությունը:

2. Հստակ փաստերով ապացուցել, որ սահմանին առաջացած լարվածության մեղավորը միմիայն ադրբեջանական կողմն է:

3. Հստակ հասկացնել բոլոր կողմերին, որ Արցախի խնդրի լուծման համար պետք է բանակցել նաեւ Արցախի ներկայացուցիչների հետ, քանի որ առանց նրանց համաձայնության Հայաստանը որեւիցե փաստաթուղթ չի ստորագրելու:

ԱՆԻ ԲԵՅԲՈՒԹՅԱՆ