«ՅՈՒՂ ՎԱՌԵԼՈՒ» ՔՊ–ԱԿԱՆ ԱՌԱՆՁՆԱՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ

Ս­րանք ի՞նչ են ծխում... Կամ սրանց ու­սու­ցիչ­նե­րը ո՞ր մո­լո­րա­կից են: Աժ–ում կա­պի­տուլ­յան­տը, ոչ ա­վել, ոչ պա­կաս, հայ­տա­րա­րեց, որ «մեր աշ­խար­հագ­րա­կան դիր­քը ճշգրիտ կրկնում է Շ­վեյ­ցա­րիա­յի և Ավստ­րիա­յի աշ­խար­հագ­րա­կան դիր­քը»։ Դա նույ­նիսկ Հ­րանտ Մաթ­ևոս­յա­նի «Մենք ենք, մեր սա­րե­րը» ան­մահ գոր­ծի հե­րո­սի խոս­քը չէ` մենք ենք, Ավստ­րիան և Ա­մե­րի­կան: Սա ինչ–որ գժա­կան աշ­խար­հագ­րութ­յուն է... 

­Պարզ­վում է` ինձ չի թվա­ցել, ի­րոք ա­սել է: Օ­րի­նակ` Է­դո­ւարդ Շար­մա­զա­նո­վն ար­ձա­նագ­րում է. «Մե­կը չկա՞ ա­սի, տո խե­լոք, Ավստ­րիա­յի հար­ևա­նը Գեր­մա­նիա­յի ու Ս­լո­վա­կիա­յի նման քա­ղա­քա­կիրթ երկր­ներն են, Շ­վեյ­ցա­րիան սահ­մա­նա­կից է Ի­տա­լիա­յին, Ֆ­րան­սիա­յին ու նույն Գեր­մա­նիա­յին, իսկ Հա­յաս­տա­նի հար­ևան­նե­րը՝ Թուր­քիան ու Ադր­բե­ջանն են։ Ոչ Ավստ­րիա­յի ու ոչ էլ Շ­վեյ­ցա­րիա­յի հար­ևան­նե­րը ցե­ղաս­պա­նութ­յան սպառ­նա­լիք չեն, իսկ Ադր­բե­ջանն ու Թուր­քիան նույ­նիսկ քո 2020–ի բնու­թագր­մամբ «ե­կել են ա­վար­տին հասց­նե­լու հա­յե­րի ցե­ղաս­պա­նութ­յու­նը»։ Այս­քան ջրիկ ու մա­կե­րե­սա­յին չի կա­րե­լի լի­նել։ Ինչ­պես մեծ ֆրան­սիա­ցին կա­սեր՝ «քա­րե սրտից ա­վե­լի վատ է ջրիկ ու­ղե­ղը»։

Իսկ ՀԱՊԿ­–ի թե­մա­յով էլ շա­րու­նակ­վել է այն խո­սակ­ցութ­յու­նը, որ մենք ար­դեն ա­ռիթ ենք ու­նե­ցել ո­րա­կել «Շ­րե­դին­գե­րի կատ­վի» տար­բե­րակ` միա­ժա­մա­նակ և՛ ՀԱՊ­Կ–ում ենք, և՛ ՀԱՊԿ­–ից դուրս: Եվ Հա­յաս­տա­նը Նի­կո­լի ջան­քե­րով վերած­վում է հեր­թա­կան փոր­ձա­դաշ­տի Արև­մուտ­քի և Ռու­սաս­տա­նի միջև: Օ­րի­նակ` Նի­կո­լի այս­պի­սի գլուխ­գոր­ծո­ցը. «ՀԱՊԿ նիս­տին մաս­նակ­ցե­լով՝ կստաց­վի կաս­կա­ծի տակ ենք դնում Հա­յաս­տա­նի տա­րած­քա­յին ամ­բող­ջա­կա­նութ­յու­նը»։ Այդ ինչ­պե՞ս, բա­նա­վոր ՀՀ սու­վե­րեն տա­րած­քի ա­հա­գին կտոր­նե­րից, Սև լճի կե­սից հրա­ժար­վե­լը, Գո­րիս–­Կա­պան ճա­նա­պար­հի 21 կմ տա­րած­քը կա­մա­վոր հանձ­նելն Ադր­բե­ջա­նին ու հայ­կա­կան գյու­ղերն ադր­բե­ջա­նա­կան «էյ­վազ­լի–­մեյ­վազ­լի» ան­վա­նե­լը կաս­կա­ծի տակ չի դնում ՀՀ տա­րած­քա­յին ամ­բող­ջա­կա­նութ­յու­նը, ՀԱՊԿ­–ի նի՞ստն է դնում: Ի դեպ, ռուս հան­րա­յին գոր­ծիչ Վիկ­տոր Կո­նոպլ­յո­վը, նշե­լով, որ Նի­կո­լը շատ փոր­ձա­ռու խար­դախ է, են­թադ­րում է, որ կա­պի­տուլ­յան­տը մի­տում­նա­վոր հու­նից հա­նում ռու­սա­կան կող­մին, ՌԴ ԱԳՆ–ն կուլ է տա­լիս այդ խայ­ծը, և դա կա­րող է ա­վարտ­վել այն­պի­սի բա­նով, որ հու­նից դուրս գա­լով, հենց ՌԴ պաշ­տոն­յա­ներն ա­սեն Նի­կո­լին` դուրս ա­րի ՀԱՊԿ­–ից, պրծնենք քե­զա­նից: Լ­րիվ «յուղ են վա­ռում»` եր­ևան­ցու ա­սած: Դե ՔՊ են, ոչ հայ են, ոչ էլ` մարդ...

...­Լավ, չշա­րու­նա­կենք մեջ­բե­րել այդ ու­ղե­ղա­քանդ աբ­սուրդ­նե­րը, թե չէ մենք էլ, ըն­թեր­ցող­ներն էլ Ռո­բերտ Քո­չար­յա­նի ա­սած «ու­րիշ մաս­նա­գե­տի» կա­րիք կու­նե­նանք: Բայց Ռո­բերտ Քո­չար­յա­նի` պատ­գա­մա­վոր դար­ձած որ­դին ա­ռա­ջին հար­ցու­պա­տաս­խա­նը, չգի­տես ին­չու, սկսեց ՆԳ նա­խա­րա­րից, և­ ոս­տի­կա­նա­կան բեսպ­րե­դե­լը վկա­յա­կո­չե­լով, նաև իր ձեր­բա­կա­լութ­յու­նը հի­շա­տա­կեց: Ան­շուշտ, Վա­հիկ Ղա­զար­յա­նի պոր­տը բա­վա­կա­նին լավ տե­ղը դրեց, սա­կայն ին­չո՞ւ ա­ռա­ջին հար­ցու­պա­տաս­խա­նին հենց իր անձ­նա­կան հար­ցը ա­ռաջ բե­րեց: Մի՞­թե հա­մազ­գա­յին հրա­տապ հարց չկար: Բայց ընդ­հա­նուր առ­մամբ, Լ­ևոն Քո­չար­յանն ի­րեն ա­վե­լի վստահ է դրսևո­րում, քան «Հա­յաս­տան» խմբակ­ցութ­յան պատ­գա­մա­վոր­նե­րի մեծ մա­սը: Լ­րագ­րող­նե­րի հետ էլ է ան­կաշ­կանդ շփվում, դա ան­շուշտ լավ է, ա­րագ ա­ճե­լու մեծ պո­տեն­ցիալ ու­նի:

­Բայց քա­նի որ ար­դեն ՀՀ երկ­րորդ նա­խա­գա­հի հետ զու­գա­հեռ թի­մի երկ­րորդ ա­ռաջ­նորդ է ըն­կալ­վում թի­մի ներ­սում, կա­րող է կենտ­րո­նա­նալ նախ­ևա­ռաջ հա­մազ­գա­յին օր­հա­սա­կան հար­ցե­րի վրա: Ա­մե­նա­կար­ևո­րը` «Հա­յաս­տան» դա­շին­քի ընտ­րող­նե­րին չհիաս­թա­փեց­նի: Այ­լա­պես կստաց­վի, որ ՔՊ­–ի ու­սա­պար­կե­րի հետ զու­գա­հեռ ընդ­դի­մութ­յունն էլ մաս­նակ­ցում է «յուղ վա­ռե­լուն»:

Իսկ դա­տա­րան­նե­րի գծով հա­սել է կա­տար­յալ աբ­սուր­դի: Նա­րեկ Մալ­յա­նի գոր­ծով դա­տա­վո­րը կա­լան­քը եր­կա­րաց­րեց 3 ամ­սով, բայց նույ­նիսկ ձևի հա­մար խորհր­դակ­ցա­կան սեն­յակ չգնաց: Միան­գա­մից, ո­տի վրա հրա­պա­րա­կեց պատ­րաս­տի վճի­ռը, այ­սինքն` «քա­ղա­քա­կան ո­րո­շու­մը»: Դե ստա­լին­յան НКВД–ի «трой­ка»–ներ սար­քեք, պրծեք, ինչ եք ձևեր թա­փում, որ դա­տա­րան­ներ կան: «Պա­տիվ ու­նեմ» խմբակ­ցութ­յան քար­տու­ղար Տիգ­րան Աբ­րա­համ­յանն էլ ար­ձա­նագ­րում է․ «Ս­րանց հա­մար կա­լան­քի կի­րա­ռումն ու մարդ­կանց ճա­կա­տագ­րե­րի հետ խա­ղա­լը սո­վո­րա­կան աշ­խա­տան­քա­յին ա­ռօր­յա է դար­ձել: Վե­րաքն­նի­չի դա­տա­վոր Սեր­գեյ Մա­րաբ­յա­նի ո­րոշ­մամբ՝ Ար­մեն Ա­շոտ­յա­նի պաշտ­պան­նե­րի բո­ղո­քը մերժ­վել է, և ն­րա նկատ­մամբ կի­րառ­ված կա­լան­քը թողն­վել է ան­փո­փոխ։ Այ­սօր Ար­մե­նի հետ հան­դի­պել ենք, եր­կար զրու­ցել: Այն­պես չէր, որ ա­ռանձ­նա­պես ակն­կա­լիք ու­ներ, նույ­նիսկ չէր էլ կար­ևո­րում պրո­ցե­սը, ո­րով­հետև լավ գի­տի այս իշ­խա­նութ­յան ի­րա­կան դեմքն ու դրանց ծա­ռա­յող «գե­րա­զան­ցիկ­նե­րին»։

Ա­մե­նա­զուսպն այդ ընդ­հա­նուր «յուղ վա­ռե­լու» մա­սին ար­տա­հայտ­վում է ռազ­մա­կան փոր­ձա­գետ Կա­րեն Վր­թա­նես­յա­նը. «Նի­կո­լը ե­լել ՀՀ պե­տա­կան շա­հից ու զար­գա­ցու­մից է խո­սում։ Մարդ, ո­րը պե­տա­կան ինս­տի­տուտ­նե­րը վա­րի տվեց, փո­խա­րի­նեց միայն իր անձ­նա­կան իշ­խա­նութ­յու­նը պաշտ­պա­նող հա­մա­կար­գով (ըստ էութ­յան պե­տա­կան ա­պա­րա­տը վե­րա­ծել է մի հատ մեծ ռեպ­րե­սիվ մե­քե­նա­յի)...

­Մարդ, ո­րը Հա­յաս­տա­նը մոտ 100 տա­րով հետ գցեց, իսկ ե­թե հաշ­վի առ­նենք, որ իր պատ­ճա­ռով հա­զա­րամ­յակ­նե­րի ա­նընդ­հատ հայ­կա­կան ներ­կա­յութ­յուն ու­նե­ցող Ար­ցա­խից հա­յե­րի բռնի տե­ղա­հա­նու­մը, ա­պա տենց մի 3000 տա­րով... Մարդ, ո­րի օ­րոք ոչ մի հա­մա­կարգ (բա­ցի, ինչ­պես նշե­ցի, ռեպ­րե­սիվ հա­մա­կար­գից) նոր­մալ չի աշ­խա­տում։ Պե­տութ­յան զավ­թու­մը պո­զով–­պո­չով չի լի­նում։ Պե­տութ­յան զավ­թե­լը լի­նում է եր­բեմն բռնի ու­ժով, իսկ երբ չի ստաց­վում, ա­պա` խա­բե­լով։ Այդ թվում` պայ­ծառ ա­պա­գա­յի, Հա­յաս­տա­նի զար­գաց­ման մա­սին հե­քիաթ­ներ պատ­մե­լով...

Էն 10 մի­լիոն ծա­ռի արև, ո­րոնք, իր խոստ­ման հա­մա­ձայն, պի­տի 1 տա­րում տնկեին»։

­Սա­տա­նի ա­կան­ջը խուլ, 10 մի­լիոն ծա­ռե­րը մի հի­շեց­րեք: Թե չէ կա­պի­տուլ­յան­տը ճար կգտնի 10 մի­լիոն հա­յի գլուխն ու­տե­լու` ի Հա­յաս­տան և­ ի սփյուռս աշ­խար­հի: Չէ՞ որ ՀՀ–ն «թուր­քա­կան մի­ջանցք» սար­քե­լու ա­ռա­ջադ­րան­քը չի կա­տար­վել, իսկ 2024–ին դա ար­դեն անհ­նա­րին կլի­նի: Հա, մեկ էլ էդ ի՞նչ նոր սան­ձար­ձակ զրպարտ­չա­կան ար­շավ եք սկսում Սերժ Սարգս­յա­նի դեմ, չլի­նի՞ ձեր մի­ջանց­քի «կո­ն­սե­ն­սու­­սա­­յին» շա­հա­ռու­նե­րի կո­կոր­դին է մնա­ցել:

ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ ԳԱԼԱՋՅԱՆ