Ինչու բրիտանացիները լրագրող բերեցին Նիկոլի վրա
Վերլուծություն
Դժվար չէ նկատել, որ Կառլսոնին տված Պուտինի հարցազրույցը (Տե´ս նաեւ https://iravunk.com/?p=276169&l=am) թեեւ հիմնականում ուղղված էր Արեւմուտքին եւ արեւմտյան լսարանին, սակայն միայն այդ հարցազրույցի փաստն արդեն իսկ լրջագույն մեսիջ էր շատ-շատերի համար: Թերեւս, նաեւ` Ալիեւի եւ Փաշինյանի:
Նիկոլը եւս շատ չանցած` հարցազրույց տվեց բրիտանական The Telegraph-ին: Թե ինչ էր խոսում, շատ էական չէ. մոտավորապես նույն բաները նա քանիցս արդեն ասել է: Սակայն այս հարցազրույցի տակ եւս կարելի է մեկ ուշագրավ դետալ տեսնել:
Այսպես, անգամ անզեն աչքով էր տեսանելի, թե ինչպես էր բրիտանական լրագրողը փորձում Նիկոլին մատնանշել այն փակուղին, որի առաջ նա կանգնած է, եւ որի մասին քանիցս խոսելու առիթներ ունեցել ենք: Այն է, թե աշխարհաքաղաքական որ դաշտում է իրեն տեսնում Նիկոլը: Բրիտանական քարոզչական հարթակի առանցքային օղակ հանդիսացող The Telegraph-ի լրագրողը հարձակումը սկսեց, թե բա «ինչո՞ւ է ձգվում» «խաղաղության պայմանագրի» ստորագրումը, որին Նիկոլը պատասխան ուներ՝ Ալիեւը, թեեւ արեւմտյան հարթակում Պրահայի համաձայնագիր է ստորագրել, բայց դրանից հետո. «Մեզ թվում էր, թե մենք շատ մոտ ենք, ի վերջո, վերջնական պայմանագրի տեքստի համաձայնեցմանը, բայց սկզբից Ադրբեջանը երեք անգամ հրաժարվեց մասնակցել տարբեր ֆորմատներով բանակցություններին… Հայաստանում, օրինակ՝ կան վերլուծաբաններ, որոնք կարծում են, որ այս ամեն ինչը նշանակում է, որ Ադրբեջանը քայլ-քայլ նահանջում է եւ հրաժարվում է միջազգային հարթակներում եւ մեր միջեւ ձեռքբերված պայմանավորվածություններից»: Այսինքն, դուք չեք կարողանում Ալիեւին բանակցային սեղանի մոտ բերել, ես ի՞նչ անեմ: Թղթակիցը շարունակեց գրոհը, թե բա անվտանգության խնդիր ունեք՝ կամաց-կամաց անցնելով լայն գրոհի՝ բա ասում էիք, թե՝ «Հայաստանն այլեւս չի կարող հենվել Ռուսաստանի վրա` որպես իր հիմնական ռազմական եւ պաշտպանական գործընկեր»: Այն է՝ առանց Արեւմուտքի ի՞նչ եք անելու: Նիկոլն այստեղ էլ պատասխան գտավ՝ «Մենք չենք ասել, որ ժխտում ենք եւ մերժում ենք Ռուսաստանի հետ համագործակցությունն ընդհանրապես եւ անվտանգության ոլորտում մասնավորապես»: Բայց մյուսների հետ եւս համագործակցում ենք: Բայց դրանով էլ. «Մենք ՆԱՏՕ-ին անդամակցության հարց չենք քննարկել եւ չենք քննարկում»:
Եվ ահա այստեղ էլ լրագրողը վերջնականապես բաց խաղի անցավ, թե. «Դուք ասում եք, որ Ռուսաստանին մեջքով չեք շրջվում: Բայց դա այսօրվա աշխարհում իրատեսական չէ: Այն երկրները, որոնք Դուք նշեցիք՝ սերտ կապերը Ֆրանսիայի հետ, ԱՄՆ-ի հետ, ԵՄ-ի հետ, նրանք լրջագույն աշխարհաքաղաքական առճակատման մեջ են Ռուսաստանի հետ: Իրականում պետք է ընտրություն կատարեք, այդպես չէ՞»: Բայց բրիտանացի լրագրողը երեւի լավ չէր պատկերացնում, թե ինչ կարգի «կրուտիտի վարպետի» հետ գործ ունի. Նիկոլը խոսեց-խոսեց եւ ոչ մի կոնկրետացում, թե որ թեւում է իրեն տեսնում: Նույն իմաստն էր՝ Արեւմուտքի հետ լավ եմ, բայց դա չի նշանակում, որ ռուսների հետ կթշնամանամ: Լրագրողն էլի շեշտը փորձեց դնել անվտանգության վրա, ու այստեղ լուրջ ենք ասում, Նիկոլն ինքն իրեն գերազանցեց, թե՝ աշխարհում միջուկային պատերազմից են խոսում, դե հիմա գնա մտածիր, թե ով է ավելի անվտանգ: Այս խորքային իմաստով՝ Հայաստա՞նը, որին ոչ մեկը չի մտածի միջուկային հարված հասցնել, թե՞ Բրիտանիան, որը հիմնական թիրախների թվում է:
Թե ինչու էին The Telegraph-ի լրագրողին ուղարկել Հայաստան, կարելի է կռահել նրա հարցերի բնույթից: Այն տպավորությունն է, որ MI6-ի շեֆերին շատ էր պետք Նիկոլից հակառուսական նոր հայտարարություններ պոկել: Թե չէ, ի՞նչ է ստացվում. Բաքուն հրաժարվել է արեւմտյան բանակցային հարթակից, Նիկոլը սկսել է փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանի միջոցով «տակից» բանակցել: Արդյունքում, MI6-ի սիրելի այցելու ԱԽՔ Արմեն Գրիգորյանն ու Արարատ Միրզոյանը գրեթե խաղից դուրս են մնացել:
Ընդ որում, դատելով մտքերից, որոնք այս ամենին զուգահեռ հնչեցրեց Ադրբեջանում Ռուսաստանի դեսպան Միխայիլ Եվդոկիմովը, բանը հասել է նրան, որ. «Այժմ Հայաստանն ու Ադրբեջանը ուղղակիորեն փոխանակում են խաղաղության պայմանագրերի նախագծերը… Եվ սկզբունքորեն, ելնելով այն առաջարկներից, որ անում է Բաքուն, ինձ թվում է, որ այդ բանակցությունները կարող են բավականին արագ ավարտվել»: Ընդ որում, այդ դեպքում, ըստ դեսպանի, ՌԴ-ն պատրաստ է տրամադրել մոսկովյան հարթակ, պատրաստ է անհրաժեշտության դեպքում տրամադրել իր փորձաքննությունը, տեքստի վերաբերյալ խորհուրդներ տալ: «Այս հարցում մենք շատ լավ փոխգործակցում ենք մեր ադրբեջանցի գործընկերների հետ: Ես տեսնում եմ, որ Ադրբեջանը հաստատակամ է շատ արագ ավարտելու խաղաղության պայմանագրի ստորագրման շուրջ բանակցությունները: Բայց, ինչպես գիտենք, բանակցություններն ավարտին հասցնելու համար երկու կողմերն էլ պետք է նման ցանկություն ունենան»,- նշել է Եվդոկիմովը:
Այսինքն, կա´մ մոսկովյան ուղղությամբ Նիկոլը կարող է արագորեն հասնել իր երազանքների «խաղաղության պայմանագրին», կա´մ արեւմտյան ուղղությամբ մնալով, այդ պայմանագրին պետք է մի տեւական ժամանակով հրաժեշտ տա: Եվ The Telegraph-ի լրագրողի հարցերից դատելով, MI6-ում թերեւս կա այն մտահոգությունը, որ այս երկընտրանքի մեջ Նիկոլը կարող է գնալ պայմանագիր ստորագրելու տարբերակին: Իսկ այն հսկայական ուշադրությունը, որը Պուտինն իր հարցազրույցով առաջացրեց ողջ աշխարհով մեկ, իհարկե, Նիկոլի համար ստորագրելու հավելյալ խթան կարող է դառնալ: ԱԽՔ Արմե՞նն է ահազանգել, թե՝ Արոն, դա էլ չէ էականը: Այլ, որ եթե ստորագրի, ապա 2018թ.-ից ( դրանից էլ առաջ) մեկնարկած բրիտանաամերիկյան խաղը Հարավային Կովկասում կդառնա տանուլ տված:
ՔԵՐՈԲ ՍԱՐԳՍՅԱՆ