Կարո՞ղ է գերնոր աստղը ոչնչացնել Երկիրը. ահա թե ինչ են ասում գիտնականները
Հասարակություն
Աստղագետները վաղուց են հետաքրքրված, թե որքանով կարող է Երկրին մոտ գտնվող գերնոր աստղի առաջացումը (սուպերնովա` աստղի հզոր և լուսավոր պայթյուն) ազդեցություն ունենալ Երկրի վրա: Երբ Բեթելգեյզի նման հսկա աստղերը սպառում են իրենց վառելիքը, նրանք պայթում են դրամատիկ, փայլուն գերնոր իրադարձություն առաջացնելով:
Բետելգեյզը գտնվում է մեզանից մոտ 650 լուսատարի հեռավորության վրա։ Թեև դրա պայթյունը կստեղծեր տպավորիչ երկնային տեսարան, գիտնականները հաստատում են, որ այն վտանգ չի ներկայացնի Երկրի համար: Իրականում, որպեսզի գերնոր աստղն ազդի մեր մոլորակի վրա, այն պետք է շատ ավելի մոտ լինի: Այսպիսով, կա՞ արդյոք որևէ աստղ, որն իրականում վտանգ է ներկայացնում Երկրին:
Որքա՞ն մոտն է չափազանց մոտ
Ինչպես տեղեկացնում է Space.com-ը, հասկանալու համար, թե ինչպես կարող է գերնոր աստղը ազդել Երկրի վրա, անհրաժեշտ է հաշվի առնել ճառագայթման տեսակը և տարածությունը և տիեզերական մասնիկներն այս պայթյուններից: Գերնոր աստղերը էներգիա են արտադրում տարբեր սպեկտրներում՝ տեսանելի լույս, նեյտրինոներ, ռենտգենյան ճառագայթներ, գամմա և տիեզերական ճառագայթներ: Տեսանելի լույսը, թեև ինտենսիվ է, չի վնասի մոլորակին. ավելի շուտ, դա միայն կլուսավորի գիշերային երկինքը: Նեյտրինոները՝ ենթաատոմային մասնիկները, որոնք շատ թույլ են փոխազդում նյութի հետ, նույնպես վտանգ չեն ներկայացնում, թեև գերնոր աստղը կստեղծի դրանց հսկայական քանակություն։
Սակայն բարձր էներգիայի գամմա ճառագայթները, ռենտգենյան ճառագայթները և տիեզերական ճառագայթներն արդեն այլ հարց են: Այս էներգետիկ մասնիկները բավականաչափ ուժ ունեն Երկրի մթնոլորտում մոլեկուլային ազոտն ու թթվածինը քայքայելու համար, ինչը կհանգեցնի ազոտի օքսիդների ստեղծմանը: Այս միացությունները ոչնչացնում են օզոնային շերտը, որը պաշտպանում է մոլորակը վնասակար արեգակնային ուլտրամանուշակագույն ճառագայթումից։ Առանց օզոնի, ուլտրամանուշակագույն ճառագայթների ներհոսքը կկործանի ֆոտոսինթետիկ օրգանիզմները, ինչպիսիք են ջրիմուռները, խաթարելով սննդի շղթան և պոտենցիալ առաջացնելով զանգվածային անհետացում: