ՀԱՅ-ՂԱԶԱԽԱԿԱՆ ԵՎՍ ՄԵԿ ՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ԿԱՄՈՒՐՋ

Այսօր Ղազախստանի դեսպանատան նախաձեռնությամբ տեղի ունեցավ ղազախ մեծ գրող, բանաստեղծ, փիլիսոփա Աբայի ծննդյան 175-ամյակին նվիրված գրքերի շնորհանդեսը: Խոսքը գնում է հայերեն լեզվով օրերս լույս տեսած «Աբայի ուղին» եւ «Սեւ խոսքեր» գրքերի մասին: Գրքերը հրատարակված են ՀՀ-ում Ղազախստանի դեսպանության հովանավորությամբ, իսկ թարգամանությունը կատարել են ԵՊՀ թյուրքագիտության ամբիոնի վարիչ, պրոֆեսոր Ալեքսանդր Սաֆարյանը եւ Վարուժան Խասոտուրը: Գրքի նախաբանում Ղազախստանի դեսպան Թիմուր Ուրազաեւը նշում է. «Աբայն այժմ արդիական է, քան երբեւէ, քանզի նրա լուսավորչական եւ մարդասիրական իմաստացիությունը պատասխանում է 21-րդ դարի մարտահրավերներին, երբ մեր ժամանակակիցը ստիպված է ընտրել անձնական զարգացման վեկտորը՝ մնալով առաընթացը հորձանուտում, կարծես անցնելով «ազգային պարփակվածության եւ մշակութային գլոբալ տարածման՝ Սքիլլայի եւ Քարիբդիսի» միջով»: Նախաբանում դեսպանը մշակութալուսավորչական աշխատանքը ղազախական իրականության մեջ համեմատում է հայ հասարակության համար Խաչատուր Աբովյանի եւ Հովհաննես Թումանյանի գործունեության հետ: «Պահպանվել են կինոխրոնիկայի խոսուն կադրեր, որոնք վկայում են հայ պոեզիայի դասականներ Սիլվա Կապուտիկյանի, Գեւորգ Էմինի եւ Պարույր Սեւակի՝ 1968 թվականին Ղազախստան այցելելու եւ Աբայի հուշարձանին հարգանքի տուրք մատուցելու մասին»,- գրում է Թ. Ուրազաեւը:Այսօրվա միջոցառումը անցկացվեց ժամանակի թելադրանքի ներքո հեռակա կարգով, եւ մասնակցում էին ինչպես Հայաստանի, այդպես էլ Ղազախստանի ներկայացուցիչները՝ գիտնականներ, պետական պաշտոնյաներ, ինչպես նաեւ թարգամանությունը ապահովող ստեղծագործական թիմը: Խոսելով օրվա թեմայի վերաբերյալ, հռետորները նշում էին, թե՛ դեսպան Ուրազաեւի, թե՛ ստեղծագործական խմբի հսկայածավալ աշխատանքը Աբայի գեղարվեստափիլիսոփայական ժառանգությունը հայ ընթերցողին փոխանցելու կապակցությամբ: Ինչպես նշեց իր ելույթում ՍԻՄ նախագահ Հայկ Բաբուխանյանը, Աբայի փիլիսոփայությունն ունի համաշխարհային նշանակություն եւ ոչ միայն հնարավորություն է տալիս շփվելու ղազախական ժամանակակից գրականության հիմնադրի ժառանգության հետ, այլեւ պատկերացում է տալիս ղազախ ժողովրդի դժվար պատմական ուղու եւ հոգեկերտվածքի վերաբերյալ: Հ. Բաբուխանյանը նշեց նաեւ, որ գրքերի հրատարակումը ունի նաեւ մեծ քաղաքական նշանակություն, քանի որ այսօր, երբ օրեցօր ավելանում են աշխարհում բաժանարար գծերը, գրքերի հրատարակությունը բարեկամության կամուրջ է հանդիսանում հայ եւ ղազախ ժողովուրդների միջեւ:

Ա. ՀՈՎՀԱՆՆԻՍՅԱՆ