Փաշինյանը արձանագրեց,որ արցախցիները ՀՀ քաղաքացիներ չեն, չնայած այն բանին, որ կրում են ՀՀ անձնագիր. Արցախցի փաստաբանը մանրամասներ է ներկայացնում

ՀՀ կառավարությունը որևէ մեկին թոշակից չի զրկել, բայց Հայաստանի Հանրապետությունը մարդկանց կարող է թոշակ տրամադրել ՀՀ օրենսդրությամբ սահմանված կարգով, ԱԺ–ում կառավարության հետ հարցուպատասխանի ժամանակ ասաց Նիկոլ Փաշինյանը։

ԼՂ–ից բռնի տեղահանվածներին ժամանակավոր պաշտպանության կարգավիճակ տալը, ըստ էության, այս հարցի լուծումն էլ է ապահովելու։ Լեռնային Ղարաբաղի բռնի տեղահանված մեր հայրենակիցները կստանան ՀՀ քաղաքացիություն, ինչից հետո կլուծվի նաև թոշակավորման և այլ հարցեր։

Ի՞նչ է ենթադրում վերը նշվածը, հաշվի առնելով, արցախահայերը ունեն ՀՀ անձնագիր, ուրեմն ին՞չ քաղաքացիության մասին է խոսքը փորձել են հարցի պատասխանը ստանալ արցախցի հայտնի փաստաբան ՌԱՖԱՅԵԼ ՄԱՐՏԻՐՈՍՅԱՆԻՑ, ով մանրամասն ներկայացրեց.

- Լեռնային Ղարաբաղի բռնի տեղահանված մեր հայրենակիցները կստանան ՀՀ քաղաքացիություն, ինչից հետո կլուծվի նաև թոշակավորման և այլ հարցեր։Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարությանը անձամբ չեմ ունկնդրել;Սակայն հարցի բովանդակությունից բխում է հետևյալը։ Փաստորեն Նիկոլ Փաշինյանը արձանագրեց,որ արցախցիները ՀՀ քաղաքացիներ չեն ,չնայած այն բանին,որ Արցախցիները կրում են ՀՀ անձնագիրը։ՀՀ անձնագիրը քաղաքացիությունը ճանաչելու փաստաթուղթ է: ՀՀ վարչապետի  հայտարարությունից բխում է,որ մենք ազգությամբ հայեր ենք և արցախցիների առջև առաջադրվում է պայմաններ  քաղաքացիություն ստանալու համար հաղթահարել որոշակի խնդիրներ։ Միևնույն ժամանակ հայտարարությունից բխում է,որ եթե արցախցիները ՀՀ քաղաքացիներ չեն,ուրեմն ունեն այլ պետության քաղաքացիություն   կամ հանդիսանում են քաղաքացիություն չունեցող քաղաքացիներ։ Քաղաքացիության մասին,, ՀՀ օրենքի 8-րդ հոդվածի դրույթների համաձայն՝  օտարերկրյա քաղաքացի է համարվում Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիություն չունեցող այն անձը, որն ունի այլ պետության քաղաքացիություն:
Հայաստանի Հանրապետությունում բնակվող Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիություն չունեցող անձը, որն այլ պետության քաղաքացիություն ունենալու ապացույց չունի, համարվում է քաղաքացիություն չունեցող անձ: Նկատենք,որ վարչապետ փաշինյանը,ըստ իր հայտարարության շեշտադրում չի արել Արցախի քաղաքացիներ հասկացությանը,այլ արձանագրել է «բռնի տեղահանված մեր  հայրենակիցներ»բառակապակցությունը։
ՀՀ Սահմանադրության 47-րդ հոդվածի համաձայն՝
Ազգությամբ հայերը Հայաստանի Հանրապետությունում բնակություն հաստատելու պահից ունեն Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիություն ձեռք բերելու իրավունք:

Ազգությամբ հայերը Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիությունը ձեռք են բերում օրենքով սահմանված պարզեցված կարգով:
,,Քաղաքացիության մասին,,  ՀՀ օրենքի 13-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 3-րդ կետի  համաձայն՝
Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիություն կարող է ստանալ Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիություն չունեցող այն անձը` որը ծագումով հայ է, այսինքն` ունի հայ նախնիներ։
ՀՀ կառավարության 2022 թվականի հունիսի 23-ի N 933-Ն  որոշմամբ չի բացահատվում,թե ազգությամբ հայերը ինչ ընթացակարգով են ճանաչվում ՀՀ քաղաքացիներ;Այսինքն , վարչապետի հայտարարությունը այն մասին,որ  մեր հայրենակիցները կստանան ՀՀ քաղաքացիություն,դեռևս պարզ չէ, թե ինչ կարգով են արցախցիները  ճանաչվելու ՀՀ քաղաքացիներ, ենթադրում եմ դիմումի միջոցով։ Իսկ դիմումին զուգահեռ հաշվառվելու անհրաժեշտության խնդիր կա։ Այդուհանդերձ, քաղաքացիությունը իրավական հատկություն է,այն արտահայտվում է պետության հետ փոխադարձ իրավունքներով ու պարտականություններով։ Քաղաքացու իրավունակությունը դրսևորվում է քաղաքացիության իրավական նշանակության ողջ հատկություններով,իսկ որպես այդ հատկությունների բաղադրիչ դա ընտրական իրավունքն է,իսկ առանց գրանցման կամ հաշվառման,  ընտրական իրավունքից չես կարող օգտվել; Վերջապես ի հայտ է գալիս մի շարք խնդիրներ արցախցիների համար։Թոշակառու կամ երեխայի նպաստ ստացող արցախցին,երբ,որտեղ,ինչպես է կարողանալու գրանցվել, որպեսզի հնարավոր դառնա ստանալ նպաստները, կամ դիմում ներկայացնելու հետո, ինչքան ժամանակ կանցնի,երբ կստանա նպաստները;Չէ որ դրանք կարող են ամիսներ տևել,իսկ դա նշանակում է,որ արցախցիները նյութական կորուստներ կունենան։ Կարծում եմ,որ ՀՀ կառավարությունը պետք է նկատի ունենա հետևանքները և գործուն միջոցներ ձեռնարկի հնարավոր վնասները չեզոքացնելու համար։Այս առումով,գտնում եմ,որ ՀՀ կառավարության 2022 թվականի հունիսի 23-ի N 933-Ն  որոշման մեջ փոփոխություններ մտցնելու ենթակա պայմաններ կան։

- Պարոն Մարտիրոսյան, իսկ ի՞նչ նկատառումներ ունեք փոխվարչապետի հայտարարության կապակցությամբ կապված բանկային քարտերում գտնվող գումարների հետ։ 

-Փոխվարչապետի հայտարարությունում, որն ըստ էության իրավական բնույթի էր խտրականության տարրեր և սոցիալական խնդիրներն լուծող ոչ արդարացի մոտեցումներ։ Տեսեք, չենք կարող չէ՞ բացառել,որ կան մարդիք, ովքեր բանկերում գումարներ չեն պահել։Կան շատ մարդիք,ովքեր բանկային հաշիվներ չունեն,բայց ունևոր են,իրենց գումարները պահել են բարձի տակ։ Այդ մարդիկ ըստ փոխվարչապետի հայտարարության, կստանան նպաստներ։Կան նաև այնպիսին անձինք,ովքեր տասնամյակներ  շարունակ կուտակել են ընդհամենը 500․000 ՀՀ դրամ կամ քիչ ավելի,օրինակ երկու կամ երեք միլիոն;Արդյո՞ք արդարացի է, երբ անձը ունի երկու կամ երեք միլիոն ՀՀ դրամ, նպաստ չի ստանալու, իսկ նա, ով ունի տասնյակ միլիոն դրամ,բայց գաղտնի է պահել, նպաստ կստանա։ Որտե՞ղ մնաց  սոցիալական արդարությունը։ Գիտեք,այստեղ ես տեսնում եմ սոցիալական խտրականություն;Հետևապես, ՀՀ կառավարությունը այնպիսի որոշում պետք է կայացնի,որի դեպքում կբացառվի սոցիալական խտրականությունը;Բերենք ևս մի օրինակ;Երեխայի նպաստի դեպքում։ Բազմազավակ ընտանիքներում նյութական ծախսը անհամեմատ շատ է,նա զոհվածի ընտանիք է,բայց ունի այն գումարը, որի դեպքում նպաստ չի հասնում։ Ինչքանո՞վ եք արդարացի համարում, կարող են բացատրել որոշումը ընդունողները։ Ահա այսպիսի հարցերում եմ,որ խտրականության տարրեր եմ տեսնում։ Վերջապես ցանկալի է,որ ՀՀ իշխանությունները, որոշումները կայացնեն ոչ թե  վերևում դիտելով,այլ անհրաժեշտ է խորամուխ լինել բուն սոցիալական միջավայրի մեջ,հասկանալու համար ,թե կոնկրետ,ինչպիսի դրույթներ պետք է ներառվեն համապատասխան որոշումներում, որպեսզի արդարացի ձևով լուծվի սոցիալական խնդիրները։Ինչքան էլ իշխանությունը հմուտ լինի,այդուհանդերձ, նա մշտապես կսխալվի ,եթե իրական պատկերացում չունենա խնդիրների վերաբերյալ։